KALİTE DENETİMİ


“ÜST YÖNETİM GENELLİKLE FİRMANIN GERÇEK DURUMUNDAN HABERSİZDİR. FORMALİTE NİTELİĞİNDE VE YALNIZCA KAĞIT ÜZERİNDE KALAN BİR KALİTE KONTROL İLE YETİNMEYİN.”


Kalite kontrolü uygularken en önemli işlerden biri uygulamaların nasıl yürüdüğünü şu sorularla izlemektir :
Çalışmalar iyi yürütülüyor mu? Zayıf noktalar nelerdir?
Kalite Kontrol denetimi, Kalite Kontrol uygulama prosesini denetleyerek gerekli tanıyı koyar ve zayıf noktaları düzeltmek için izlenecek yolu gösterir.
Kalite denetimi, kalite ile ilgili çalışmaların ve sonuçlarının, planlanan aktivitelerle uyumunu ve uygulamadaki etkinliğini ölçmek için yapılan sistematik ve bağımsız incelemedir.
Kalite anlayışının yerleştirilmesi, kalitenin ölçülmesi, sağlıklı bir biçimde geliştirilerek yaşatılması için denetim önemli bir araçtır.
Kalite denetiminin nihai amacı, kuruluş tarafından belirlenmiş kalite hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak ve erişilen kalite düzeyinden geriye dönüş olmasını önlemektir.
Kalite denetimleri, bir işletmedeki kalite fonksiyonunun en önemli sorumluluklarından biridir. Toplam Kalite sisteminin uygulanmadığı veya yerleşmediği yerlerde işletme giderlerinin % 25-30 'u mertebesinde kötü kalitenin yol açtığı maliyetler olabilmektedir. Kalite denetimleri ile fabrika da gizlenmiş ''kronik problemleri '' teşhis edebilmek kolaylaşacaktır. Kalite denetimleri ile, bir yerdeki karar verme mekanizmasının o andaki durumu ve zaman içindeki gelişme gereksinimleri belirlenir. Denetim, üretimden tüketiciye uzanan arz zincirinin her halkasında imalat da, nakliye esnasında ve bayi de yapılabilir.
Özetle, kalite denetimleri
Kalite geliştirme çalışmalarıyla ulaşılan kalite düzeyinden geriye dönüşleri önlemek
Ürün ve hizmet kalitesiyle ilgili hedefleri gerçekleştirmek
Kalite fonksiyonlarını gerçekleştirmek (Genel Müdürün son ürün yerine prosesleri incelemesini sağlamak)
Tepe yöneticilerinin sorunları, işletme problemlerini daha iyi görüp teşhis edebilmelerini sağlamak yönünde eğitmek amacıyla yapılır.
KALİTE DENETİMİ TÜRLERİ
Kalite Denetimleri, uygulayan kişi veya örgütün durumuna bakılarak iki kümede toplanır :
1- Dış denetim
2- İç denetim
1. Dışarıdan Uygulanan Denetimler (Dış denetim)
Tedarikçi firmada alıcı tarafından yapılan
Kalite sistemini belgelendirmek amacıyla yapılan
Danışman tarafından yapılan
2. İç Denetim
Genel Müdür tarafından yapılan Batı yönetimine ters, Japonya'da bu denetim gerekli olarak düşünülüyor.
Birim yöneticisinin uyguladığı (Bölüm Şefi, Fb. Md., vb.)
Bir kalite kontrol ekibinin uyguladığı
Karşılıklı Kalite Kontrol denetimi
Uyguladıkları yere göre ise (iç veya dış) denetimler 4 kategorideki işler için gerçekleştirilir :
Kalite sisteminin bütününün denetimi
Proses denetimi
Ürün kalitesinin denetimi
Servis kalitesinin denetimi
Kalite denetimlerinin programlanmasında, planların yapılmasında ve yürütülmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir :
Kalite denetimlerinin program ve planlarının yapılması bağımsız kalite güvencesi bölümü olan kuruluşlarda bu departmanın, olmayanlarda Teknik İşler Müdürü 'nün sorumluluğundadır.
Kalite denetimini yapacak ekip en az iki en çok dört kişiden oluşmalı ve bu ekibin denetlenecek departman veya iş ile doğrudan organizasyonel bağlantısı olmamalıdır.
Denetimde kullanılacak soru listesi her kuruluşun veya her departmanın kendine özgü olarak hazırlanmalıdır.
Denetimin gerçekleştirilmesi için insan, mali ve lojistik kaynaklar açısından bir sıkıntı olmamalıdır.
Her belge ve personele, denetim ekibi kolayca erişebilmelidir.
Kalite denetiminin ardından bir rapor hazırlanmalı, düzeltici önlemler önerilmeli ve bu rapor bir harekat planı olarak kullanılmalıdır. Rapor, kısa ve özlü olmalı, ''denetim''e katılan herkese dağıtılmalıdır.
Düzeltici önlemlerin alındığını doğrulamak üzere bir sistem olmalı ve bu sistemle önlemlerin sonuçları izlenmelidir.
Kalite Denetimi programı yazılı hale getirilmeli ve çalışan herkesin haberli olması sağlanmalıdır. Kalite denetimi yıllık faaliyetler arasında programlanmalı ve yazılı programa harfiyen uyulmalıdır.
Kalite Denetimi TKY uygulama programı içinde yer alan her faaliyetin gerçekleşip gerçekleşmediğini denetlemek üzere programlanmalı ve icra edilmelidir.
DENETİM GERÇEKLEŞTİRİLMESİ : BAŞLICA AKTİVİTELER
A. HAZIRLIK
1. Kalite Denetimini yapacak ekip veya kişi, kuruluş veya departman yöneticisiyle önceden bilgilendirme görüşmesi yapar. Denetimin amacı ve kapsamı belirtiler, gerekli personel ve belgelerin sağlanması istenir.
2. Yazılı bir program yapılır.
3. Ekip oluşturulur.
4. Soru listesi hazırlanır.
B. GERÇEKLEŞTİRME
5. Belirlenen yerde soru listesine göre denetimin gerçekleştirilmesi.
6. Uygunsuzluk durumlarının ve şartlarının saptanması
7. Denetim yapılan yerde ortak bir karara varmak; uygunsuzlukların giderilmesi için bir tarih üzerinde anlaşmak.
C. RAPORLARIN YAZILMASI
8. Denetim bulguları ve düzeltici önlemler bir rapor halinde, kalite denetiminin yapıldığı yere gönderilir.
D. EYLEMLER
9. Yapılan yorumlar ve öneriler analiz edilir ve bir eylem planı hazırlanır.
10. Düzeltici önlemler üzerinde tartışılır ve gerekliliği doğrulanır.
11. Zamanlama tablosu hazırlanır.
12. Kalite denetiminin uygulanmasında kullanılacak soru listesinin hazırlanması da önemlidir.
Soru listesi, ISO-TS 9001, 9002 veya 9003 'e göre hazırlanır. Bu standartlardaki konu başlıkları esas alınır. Her konu başlığında tanımlanan durumun, denetimin yapılacağı yerde ne derece varolduğunu, koşulların tanımlara ne kadar uygun olduğunu ortaya çıkartacak şekilde sorular hazırlanır. Kontrol listeleri, denetimlerin eksiksiz olması ve periyodik olarak tekrarlanması için gereklidir. Kalite denetimleri belli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Normal koşullarda yılda 2 kez yeterlidir. Bu periyot, kalite sisteminde aksaklıkların artması halinde sıklaştırılabilir. Ulaşılan kalite düzeyinden geriye dönüşleri önlemek için, kalite sisteminde bozulma görüldüğü anda gerekli yerlerde gerekli müdahaleler yapılabilmelidir.