|
|
#1
10 December 2008, 21:33
|
|||
|
|||
İnternet ÇaĞinda DeĞİŞen Bankacilik
İNTERNET ÇAĞINDA DEĞİŞEN BANKACILIK
Dijital çağ ve internet günümüzün en popüler kavramlarından biri olmuştur. İnternet ve BT teknolojileri Sanayi Devrimi’nden bu yana insanlığın yaşadığı en önemli aşama olarak kabul edilmektedir. 21. yüzyıl şirketler ve diğer organizasyonların interneti stratejik planlarının merkezine yerleştirecekleri bir yüzyıl olacaktır. Bu gelişme, diğer mallardan farklı olarak elektronik ortamda transfer edilebilen ve dağıtımı yapılabilen finansal ürünler için daha fazla geçerlilik kazanmaktadır. Finansal kurumlar, sanal nitelikte kabul edilebilecek olan para ile iş yapmaktadırlar. Dolayısıyla internet ortamına en kolay taşınabilecek ve kullanıma en uygun olan ürünlerin finansal hizmetler sektörüne ait olduğunu ifade edebiliriz. İnternet bankacılığı konusundaki hızlı gelişim süreci de bu trendi kanıtlar mahiyettedir. E-bankacılığın geleneksel bankacılık sektörü üzerinde çok önemli etkileri mevcuttur. İşlemlerin büyük ölçüde fiziksel olmaması ve on-line ortamda yapılması, işlem maliyetlerinin düşürülmesine ve hizmetlerin iyileştirilmesine olanak sağlamaktadır. Sunulan hizmetin iyileştirilmesi ve hizmet sunuş hızı daha fazla müşteriye ulaşmayı ve neticede daha fazla fon toplayarak bunun piyasaya arzını sağlayacaktır. İnsan kullanılmadan gerçekleştirilen bu işlemler; maliyetleri, harcanan zamanı, gecikmeleri ve hataları azaltacaktır. Dolayısıyla e-banking, bankacılığın daha etkin bir yapıya kavuşmasına katkıda bulunacaktır. Gerçekten de geleneksel bankacılıkta ortaya çıkan maliyetleri, internette gerçekleştirilen bir işlemin maliyetiyle karşılaştırdığımızda, internet ortamında gerçekleşen maliyetlerin şubelerde gerçekleşen maliyetlerin %1’i olduğu görülmektedir. İnternet coğrafi sınırların ötesinde tüm dünyaya açılan bir penceredir. Böyle olunca internet kendi doğal ortamında bankalara coğrafi bir genişleme imkanı sunmaktadır. İnternetin sınırı yoktur ve web siteleri tüm dünyadaki müşterilerine hizmet sunabilmektedirler. Bu hem fon toplamayı ve hem de fon kulllandırmayı evrensel bir boyuta taşıyarak bankacığın global bir yapı kazanmasına sebebiyet verecektir. Ayrıca bankaların yeni bir pazara, yeni bir coğrafyaya girerken birleşme, satınalma gibi zorluklarını azaltmaktadır. Diğer taraftan finansal piyasalar giderek çok daha açık hale gelmektedir. Hiç kuşku yok ki bu trend hızla devam edecektir. Böylece internet sayesinde çok sayıda uluslararası banka diğer piyasalara girebilecek ve oradakilerin ekmeğini elinden alabilecektir. Rekabetin çok şiddetleneceği böyle ortamlarda yerel bankalar var olma mücadelesi verecektir. Yerel bankalar için bir çözüm yolu olarak güçlü uluslararası bankalarla işbirliği yolunu seçmek mümkün görünmektedir. Bu durumda bile yerel bankalar bir katma değere sahip olabileceklerdir. İnternetten yararlanan bankalar için bir diğer olumlu sonuç, ürün ve hizmetlerini genişletme imkanı bulabilmeleri, yeni ve mevcut müşterilere bankacılık hizmetlerinden çok daha fazlasını verebilmeleri, çarpraz satış yapabilmeleridir. İnternet yoluyla finansal süpermarket oluşturmak ve farklı ürünleri eş zamanlı olarak sunmak farklı fiyatlama yoluyla daha cazip ve kolay hale getirilebilmektedir. Böylece daha fazla ve kaliteli ürünle daha hızlı hizmet sunabilmektedirler. Zamanla birçok bankacılık ürününün web’e uyarlanmasıyla bankalar, mevduat toplamada ve değişik alanlarda krediler kullandırarak fon kullandırmada önemli adımlar atmakta ve bu süreç devam etmektedir. Ancak burada altı çizilmesi gereken önemli bir nokta, sözü edilen bu fırsatların yanısıra internet yoluyla yapılacak finansal hizmetlerin maliyetlerinin düşük olması piyasaya girmeyi de kolaylaştırdığından, rekabeti arttırarak bu da piyasada kar marjlarının düşmesine neden olabilecektir. Müşteriler, on-line bağlantı sağladıklarında tüm finansal siteleri ziyaret etme olanağı bulacak ve çok kısa bir sürede ürünlerle ilgili fiyat araştırması yapabilecek, dolayısıyla tam rekabetin önemli şartlarından biri olan enformasyon maliyetlerinin sıfıra yakın olma şartı gerçekleşecektir. Bu durum ise kar marjlarının baskı altına alınmasının diğer bir nedeni olacaktır. Teknolojideki gelişmeler ve rekabetin hızla artmasıyla banka müşterileri de davranış ve tercihlerini değiştirmeye başlamıştır. Öncelikle daha fazlasını istemeye başlayan müşteriler, çok fazla seçenek olması nedeniyle daha az sadık olmaya başlamışlardır. Müşterilerin birkaç tedarikçiyi dolaşıp ürün ve hizmetlerini karşılaştırması her zamankinden daha kolaydır. Böylece ihtiyacına en uygun cevabı verecek bankaya kolayca ulaşan müşteri saldırgan bir strateji izleyerek yüksek mevduat faizi ve düşük faizli kredi dağıtan bankalara yönelecektir. Bu durum 150 yıllık geçmişi olan geleneksel bankacılık sektörü için ciddi bir tehdittir. Bu tehditi bertaraf etmek için birçok geleneksel banka, internet bankacılığı konusunda girişimler yapmaktadırlar. Ancak izlenen strateji savunmacı bir stratejidir ve mevcut konumu ve müşterileri elde tutmak için başvurulan bir yoldur. Tüm bu değerlendirmeler dikkate alındığında, internet kanalıyla sunulan hizmetlerin her geçen gün çeşitlenip artması, bankaları ister istemez bu konuda yatırım yapmaya itmektedir. Çok büyük çaplı e-banking projelerini finanse eden bankalar yeni oluşan bu rekabetçi dünyada yerlerini almak, müşterileri tutmak ve karlarını sürekli hale getirmek çabasındadırlar. Bankaların internet bankacılığına yatırım yapmalarının en az dört gerekçesi bulunmaktadır. İlki, kimsenin internet bankacılığının gelişeceğinden kuşku duymaması, ancak tek bilinmezliğin gelişmenin hızında olmasıdır. İkincisi, bankaların internet bankacılığı alanında en kârlı faaliyetlerinin ellerinden alınacağı korkusunu taşımaları. Üçüncüsü, bankaların kendi aralarında rekabet etme zorunlulukları, son olarak ise banka sermayedarlarının, teknoloji hisselerinin yükselmesi buna karşın diğer hisselerin gerilemesi karşılığında dot.com firmasına sahip olarak hisselerinin yükseldiğini görmek istemeleridir. İnternetin elektronik doğası, alternatif ödeme sistemlerine izin vermektedir. Bankaların e-ticaret ödeme akışlarını kontrol etmeleri mümkün görünmektedir. Bireyler ve firmalar sahip olmuş oldukları kredi kartları vasıtasıyla internet üzerinden alışveriş yapabilmektedirler. Böylece bankalar, firma ve kişilerin sahip olmuş oldukları kredi kartları vasıtasıyla internet üzerinden işlem hacimlerini arttırabileceklerdir. Öte yandan internetin yapısı gereği tüm dünyaya açık bir network olması, internet üzerinden gerçekleştirilecek bankacılık işlemlerinin riskli olabileceği korkusunu gündeme getirmiştir. Günümüzde bu riskleri ortadan kaldırmak ya da kontrol altına almak için birçok teknik ve standart geliştirilmiştir. Ülkemiz açısından internet bankacılığının geldiği son noktayı irdeleyecek olursak, Türkiye’de bankacılık sektöründe internet kullanımının iki şekilde gerçekleştirildiğini görürüz. Bankaların büyük bir bölümü internette bir site oluşturarak, kurumları, ürünleri ve hizmetleri hakkında bilgi vermekte, şube ve ATM adresleri ile çeşitli faiz oranlarını müşteriye sunmaktadırlar. Daha çok bankaların kendini tanıtma ve sunduğu hizmetlerini müşterilerine internet yoluyla pazarlama amacıyla kullanılan bu siteler interaktif bir yapıya da sahip değillerdir. Bir çeşit elektronik broşür görevi gören bu siteler reklam amaçlı kullanılmaktadır. Bazı bankalar ise (Akbank, Garanti Bankası, İşbankası, Pamukbank, Osmanlı Bankası) kurdukları siteler ile hem müşterilerini ürün ve hizmetler hakkında bilgilendirmekte, hem de müşterilere nakit yatırma ve çekme dışında neredeyse tüm bireysel bankacılık hizmetlerini gerçekleştirebilecekleri bir internet bankacılık hizmeti sunmaktadırlar. Rekabette yerini almak isteyen bir çok banka da internet bankacılığı üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırmaya başlamışlardır. Bugüne kadar faiz gelirleri ile giderleri arasındaki spreadden kazanan Türk Bankacılık sistemi yeni ekonomik programın öngördüğü hedeflerin gerçekleştirilmesine paralel olarak reel faizlerin ve enflasyonun düşmesiyle birlikte gerçek bankacılık yapmaya başlayacaklardır. Bu noktada ise ücret ve komisyon üretebilen bankalar öne çıkacağından bankacılık hizmetlerinin önemi artacak ve dolayısıyla müşterisi olan, müşteriden ücret ve komisyon alabilecek, geniş kitlelere bankacılık hizmeti verebilen bankalar daha avantajlı ve daha şanslı olacaklardır. Bu bakımdan teknoloji çok önemli ve özellikle de internet bankacılığı gibi alternatif dağıtım kanallarıyla hem daha fazla müşteriye ulaşma, hem de birim maliyetleri düşürmek mümkün gözükmektedir. Gelecekte tüm bankaların yapmaya çalışacağı şey, ki günümüzde çok hareketlendiğini görüyoruz, işlemleri şubeden dışarı doğru çıkarmak, alternatif dağıtım kanallarına yönlendirmek olacaktır. 
|
Normal
