|
|
#1
11 December 2008, 09:16
|
|||
|
|||
Grup çeşitleri
1. GRUP ÇEŞİTLERİ
çeşitli grupları çevremizde görmekteyiz. Üretim bölümünde iş akışı için bir araya gelmiş elemanlar, giyim mağazalarından aldıklarının paket yapılmasını bekleyen müşteriler, bir lokantada beraber yemek yiyen üç kişi, uçağın kabininde bir arada bulunan üç görevli bir grup oluşturur. Grupların ayrılmalarında en çok görülen bir ayrım biçimsel ve biçimsel olmayan gruplardır. Ortaya çıkışları farklı olduğundan bu grupları ayrı ayrı inceleyelim. a. Biçimsel Gruplar: Bu grupları iki kısımda inceleyebiliriz. -Emir Grupları: Ast üst ilişkilerine bağlı olarak ortaya çıkan ve örgüt şeması tarafından belirlenen biçimsel gruplardır. Bir yöneticiye bağlı astlardan oluşan gruptur. Bir genel müdür ve beş yardımcısı, bir ilkokul müdürü ve yirmi öğretmen, fabrika müdürü ve on iki bölge şefinin oluşturduğu gruplar örnek olarak verilebilir. -İş Grupları: Biçimsel organizasyonların en önemli örneklerinden biri de iş veya görev gruplarıdır. Görev grupları da örgüt tarafından belirlenir ve bir işi tamamlamak için benzer çalışan kişileri temsil eder. Görev grupları yarı biçimsel grup olarak kabul edilebilir. Gruba girme koşulları yönetim tarafından kontrol edilmektedir. İş gruplarının biçimsel liderleri vardır. Ancak bu görev grubunun sınırları hiyerarşiyle sınırsız değildir. Görev grupları belli bir projede çalışanların oluşturduğu gruplarda olduğu gibi emir kanunla ilişkilerin üstüne geçebilir. Bu gruplar genellikle geçici yapılar olarak görev güçleri, komiteler ve ekipler biçiminde ortaya çıkmaktadır. Geçici yapı değişken ve belirsiz koşullarda faaliyette bulunan ve teknolojik yeniliğe yönelen işletmelerde başarılı olmaktadır. b. Biçimsel Olmayan Gruplar: Bu gruplar iki kısımda incelenebilir: -Çıkar Grupları: İnsanlar işletmede bir biçimsel gruba bağlı olmaksızın bir amaca dönük olarak biçimsel olmayan bir grup kurabilirler. Buradaki gruplaşmanın temelinde yatan çıkar birliğidir. Üst yönetimden bir emir almadan oluşan gruplardır. Yönetimin uygulamalarından rahatsız olanlar, işten haksız yere çıkartılanlar, arkadaşlarını desteklemek için veya yaz tatilini değiştirmek için oluşan gruplardır. -Arkadaşlık Grupları: Bazı gruplar aynı spor klübünün maçlarını izleyen, iş dışı toplantılar yapan veya aynı lokantada yemek yiyen kişilerin oluşturduğu gruplardır. Bu gruplar ilişkilerini işlerinde ve iş dışında yürütebilirler. Ancak bu gruplar işletme dışı sosyal faaliyetlerde daha aktif rol oynarlar. 2. GRUBA KATILMA NEDENLERİ İnsanların gruba katılmalarının nedeni farklıdır. Grupların üyelerine sağladıkları farklı çıkarlar nedeniyle insanlar bir veya birden fazla gruba çeşitli nedenlerle katılırlar gruba katılmanın çeşitli nedenleri şunlardır: -Karşılıklı çıkar ve amaçların tatmini için -Emniyetlerini sağlamak -Sosyal ihtiyaçlarını karşılamak -Kendine saygı ihtiyacını karşılamak İnsanlar bir araya gelerek çıkarlarını paylaşırlar ve karşılıklı amaçların sağlanması için yardımcı olurlar. Gruplar emniyet sağlayabilirler, ortak bir düşmana karşı koruma sağlanabilir. Gruplarda olmak insanların temel ihtiyaçları olan başkalarıyla birlikte olma ihtiyacını karşılar. Belli gruplara üye olmak başarılarının sonucunda kendilerini güçlü hissetmelerine neden olur. EKİP KAVRAMI 1. Ekibin Tanımı Ekip kavramı, insan yaşamıyla iç içe olan olgulardan biridir. İş hayatında insanlar çeşitli ekiplerde çalışmışlardır. Üniversitemizde, kütüphane komisyonunda, yemek kurulunda, yayın komisyonunda olmak, bir tiyatro grubunda olmak ekip kavramı içinde düşünülebilir. İşletme organizasyonlarının ekip çalışmalarına dayalı sistemlerle konusunda daha fazla yoğunlaşmalar ekiplerin yeni bir düşünce sistemi ve bir uygulama tekniği olarak ele alınmasını gerektirmektedir. Anlam olarak ekip bir iş faaliyeti için bir araya gelmiş bir grup elemanı ifade etmektedir. Bazı görüşlere göre (John R. Katzenbach ve Douglas K. Smith) ekib; “ortak bir amaca, bir grup performans hedefleriyle ulaşmak isteyen ve birbirlerinin yeteneklerini tamamlayan aynı zamanda birbirlerine karşı sorumlu olan çok sayıda insan” olarak tanımlanmaktadır. Bir başka açıdan ekip “çeşitli örgütsel fonksiyonları yerine getirmek için genellikle çok az yada hiç gözetim olmaksızın bir birim olarak faaliyette bulunan bir grup insan” olarak tanımlanmıştır. 2. Ekibin İş Grubundan Farklı Yönleri İş grupları ile ekipler arasında ortak noktalar olmasını içerir ve farklı yönleri de vardır. İş Gruplarıyla Ekipler Arasındaki Farklılıklar İŞ GRUPLARI EKİPLER Bireysel iş çıktıları Ortak iş çıktıları Sorumluluk kişisel Sorumluluk ortak ve karşılıklı Yetenekler kişisel Yetenekler tamamlayıcı Liderlik güçlü Liderlik paylaşılır Anaçlar organizasyonunki ile aynıdır Amaçlar ekibe zıttır 3. EKİP OLUŞTURMANIN NEDENLERİ Ekip kurmanın nedenleri çok olmakla beraber bazı ortak nedenler sıralanabilir: Fiziki Yakınlık: Kişiler fiziki yakınlıktan dolayı bir ekibin üyesi olabilirler. Aynı bölümde çalışanlar veya yakın iş ilişkileri olan bölümlerden bir ekip oluşturulabilir. Kararlarda Hız Sağlamak: Ekiplere yetki vermek suretiyle işlerde hız sağlanmış olur. Ekip üyeleri işleri fiilen yerine getirenler olduklarından işle ilgili sorunları daha iyi ve kaynağında çözebilirler. Bilgiyi Paylaşmak: İşletmelerin çeşitli hedefleri vardır. Pazarı genişletmek, finansal durumun belirlenmesi, üretimde kaliteyi artırmak, sıfır hataya yaklaşmak, çalışanlara daha fazla hizmet vb. Bu sayılanların başarılması ekiplerin kurulmasıyla gerçekleşebilir. Birlik Ruhu Yaratır: Ekip üyeleri birbirlerinden bir çok şey ümit eder, birbirleriyle iletişim içindedir. Böylece yapmakla işbirliğini ve çalışanların moralini artırırlar. Ekip normları çalışanların ilerlemelerinde cesaretlendirici bir rol oynar. Sorumluluk Paylaşılması: Ekipler yoluyla çalışmalarda esneklik sağlanırken ekip üyelerinin sorumluluk paylaşmaları ve bu bilincin yerleşmesi sağlanır. 4. ETKİN EKİP OLUŞTURMANIN İLKELERİ Ekipte her üye ortak amacı benimsemelidir. Ekibin doğru tanımlanması gerekir. Ben merkezli yerine biz merkezli düşünce olmalıdır. Ekibin elindeki imkanları ve bu imkanları kullanım yerlerini iyi bilmelidir. Ekip kurmanın amacı açık bir şekilde ortaya konmalıdır. Aksi takdirde ekibin sağlayacağı yarar yok olabilir. Ekibin etkin olabilmesi için ekibe dahil edilecek çeşitli bölümlerde çalışan elemanlar dikkatli bir şekilde seçilmelidir. Risk almak teşvik edilmelidir. Hata yapmak doğal kabul edilmelidir. Ekibin başarısı değerlendirilmelidir. Belirsiz hedefler kaynak ekibin uygulamada başarısını olumsuz yönde etkileyecektir. Ekiplerde değişik karşıt fikirler ve fonksiyonel çatışma desteklenmelidir. Üyelerin ekip üyesi olmaları özendirilmelidir. 5. EKİPLERİN BAŞARILI OLMALARI İÇİN KOŞULLAR Ekiplerin başarılı eleman olabilmeleri için bazı temel kurallar gerekir a.Üst yönetimin destek olması b.Ekiplerin ortak hedefler belirlenmesi c.Ekiplerde çalışacak elemanların eğitimden geçirilmesi d.Ekiplerde çalışacak ceza tehdidine uzak tutulması ve ödüllendirilmesi e.Ekipte katılma isteğinin yükseltilmesi için gerekli motivasyonun sağlanması f.Kültürel farklılıkları dolayısıyla çatışmaları en aza indirmek g.Ekip üyeleri arasında sinerji yaratılması ve etkileşimin yüksek tutulması. 
|
Normal
