#1
|
|||
|
|||
Organik Kimya - Deterjanlar
DETERJANIN YAPISI:
Deterjanlar kompleks yapılı sentetik yapılı maddelerdir. Sabun ve deterjanların kimyasal yapısı çok farklı olduğundan temizleme işlevindeki etkileri de farklıdır. Sabun asidik ve sert sularda etkili değildir ,(Sert sudaki Ca ve Mg ile (CHCOO)Ca oluşur ve çöker) bir çökelti oluşturur. Buna karşılık deterjanlar bu tip sularda etkilidir. Yüzey aktif madde (sürfaktan) ismi sabun, deterjan, emülsiyon oluşturan maddeler, ıslatıcı maddeler için kullanılan genel bir isimdir. Deterjanlar, herbiri temizlemede ayrı bir görev yapan, pek çok maddenin çok kompleks bir karışımıdır .Yüzey aktif maddeler veya sürfaktanlarla ilgili modern kavram, sabunları, deterjanları, emülsifiyanları, ıslatıcı maddeleri ve girme (penetrasyon) maddelerini kapsamaktadır. Bütün bunlar, birbirleriyle temasta olan iki faz arasındaki yüzey tabakasının özelliklerini değiştirerek, aktifliklerini sürdürürler. Yüzey aktif maddelerin pek çoğu, molekülün bir ucunda suyu çeken (hidrofilik) ve diğer ucunda suyu iten (hidrofobik) bir grup bulundururlar. Deterjanlar, kirleri uzaklaştırmada etkin olan bu özelliklere, fazlasıyla sahiptirler. Hafif ve ağir iş deterjanları olarak sınıflandırılırlar. Yüzey Aktif Maddelerin Sınıflandırılması: Yüzey aktif maddelerinin hidrofobik kısmı genelde 8-18 karbon içeren düz veya az dallanmış zincirdir, bazı hallerde zincirdeki bazı karbon atomlarının yerine benzen halkası geçmiştir. Örnek olarak CH _ (dodesil) ve CHCH_ (dodesil) benzen verilebilir. Yüzey aktif maddenin içerdiği hidrofilik grup çok farklı olabilir. Hidrofilik grubun yapısına göre yüzey aktif maddeler; §Anyonik : _ OSO veya _ SO §Katyonik : _ N(CH) veya CHN §İç tuz : _ N(CH) (CH)COO §Yarı polar : _N(CH)O §İyonik olmayan : _ (OCHCH)OH Yüzey aktif madde olmak üzere sınıflandırılabilir. §Anyonik deterjanlar, sulu çözeltide – iyon içeren yüzey aktif maddelerdir. CHOH + SO CHOSOH CHOSONa §Katyonik deterjanlar, çözeltide pozitif yüklü iyon veren yüzey aktif maddelerdir. CHCl + N(CH) CHN(CH)Cl §Yarı polar deterjanların yapısı, CH3 | CHN(CH) + HO CH _ N _ 0 + HO | CH3 §İç tuz yapısındaki deterjanların yapısı, O O || || CHN(CH) + Cl _ CH _ C _ Ona CHN(CH) _ CH _ C _ O + NaCl §İyonik olmayan deterjanların yapısı, CHOH + nCH _ CH CH (OCHCH)OH ·Sıvı Bulaşık Deterjanı: Gerekli Malzemeler: ·LABSA (Lineer Alkil Benzen Sülfonit Asit), ·Lauryl alkol (C12H25-OH) , ·KokoDiethanolamin, ·Triethanol amin, ·Sodyum Laureth Eter Sülfat ·Su (H2O), ·Caustic sodyum hidroksit (%45'lik sodyum hidroksit çözeltisi) ·Formaldehit ·Esans ·EDTA ·Tuz Yapılışı Önce 837lt suyun içerisinde 100kg LABSA yavaş yedirilerek karıştırıldı..LABSA 'nın karışımı tamamlanınca 10 kg'lik Kokodiethanolamin ve 20kg triethanolamin ilave edildi. Daha sonra 17 kg Lauryl alkol ilave edildi.Viskositesi (akışkanlığı) ayarlandı. Bu işlem bitince 10kg'lik Sodyum Laureth Eter Sülfat eklendi. 6kg oranında Tuz(NaCI) katıldı.Ürünün raf ömrünü uzatmak amacıyla formaldehit ilave edildi.Daha sonra EDTA katıldı.En son da esansı ilave edildi.Böylece gerekli maddelerin hepsi kazanlara katılmış oldu.60 der/dak redükter ile Karışma işlemi bittikten sonra dolum varillerinden bidonlara aktarıldı. pH değeri 6,5-,7,5 arasında ve Rf değeri 13 tür.Ve sıvı deterjan piyasaya sürülmekiçin hazır bir duruma getirildi.Üretilen deterjan çeşitli boyutlarda bidonlara aktarıldı. Deterjan imalatı sırasında çeşitli kriterlere uyulmalıdır. Öncelikle kimyasal maddelerin birbirleriyle uyumlu olmaları gerekmektedir.Ayrıca maddelerimiz birbirlerini tamamlayıcı özellikte olmalıdır. Örneğin;Labsa yağı çözer ama elleri tahriş eder.Lauryl alkol temizler ancak kıvam yapmaz.Sodyum Sülfat Islatır ama durulama güçlüğü verir.Dietanolamin su fazına geçmede yardımcı olur.Bu bileşikler birbirlerini tamamlayıcı özellikte olduklarından kullanılırlar. Sıvı deterjanın Hammaddeleri Büyük hacimlerde yüzey aktif organik bileşikler sabun ve deterjan üretiminde kullanılırlar. Lineer alkilbenzen sulfonat (LAS) ve yağ alkolü sülfatı, bunlara örnek oluştururlar. Aynı durum, sabunların ana maddesi olan yağ asitleri için de doğrudur. Bu amaçla oleum, sud kostik, çeşitli sodyum fosfatlar ve ürün ağırlığının %3 veya daha azını oluşturan, çok sayıdaki katkı maddelerin büyük bölümü satın alınır. Köpük Ayarlayıcı Maddeler : Bu maddeler ya köpüğün sabit kalmasını veya köpüğün azalmasını sağlarlar. Genellikle yüzey aktif madde ile birlikte kullanılırlar. Bu maddelerin ortak bir kimyasal yapısı yoktur. Genellikle her bir yüzey aktif madde için özel bir köpük ayarlayıcı kullanılır. Köpüğün kalıcı olmasını sağlayan maddelere örnek olarak, laurik etanolamit, alkilbenzen sülfonat ve laurik alkol-alkilsülfat verilebilir. Köpük azaltan maddeler genellikle hidrofobik maddelerdir. Bunlara örnek olarak da uzun zincirli yağ asitleri, silikonlar ve hidrofobik iyonik olmayan yüzey aktif maddeler verilebilir. ·Sıvı El Sabunu: Sıvı el sabunu temelde bulaşık deterjanı imalatına benzer şekilde üretilir.Ancak elin yapısı daha farklı ve hassas olduğundan el sabunu yapımından farklılıklar mevcuttur. Gerekli Malzemeler: ·Sodyum Laureth Eter Sülfat (SLES) ·Betain ·KokoDiethanolamin ·Gliserin ·Tuz ·Lauryl alkol ·Sedef ·Sodyum Alkan Sülfat ·Formaldehit(Koruyucu) ·Koku Yapılışı: 790 lt su içerisinde120 kg SLES yedirilerek karıştırıldı.SLES karışımı tamamlandıktan sonra 30 kg KokoDiethanolamin kazana aktarıldı.15 kg lauryl alkol ,15 kg Sodyum Alkan Sülfat eklendi.Vizkosite ve pH ayarları yapıldı.2 kg Betain belirli miktarlarda gliserin, tuz ,sedef ve,formaldehit ilave edildi.Karışım kazandan çeşitli ebatlardaki bidonlara aktarıldı. ·Camsil: Cam gibi çizilebilen ve hassas yüzeye sahip olan bölgelerin temizlenmesinde kullanılan maddelerdir. Kullanılan Malzemeler: ·İzopropil alkol ·Lutensol T08 (Oxo alkol) ·Esans ·Boyar madde Yapılışı: 20 lt izopropil alkol ve 5 lt oxo alkol alınarak karıştırıldı.Alkolden gelen kokuyu gidermek amacıyla esans ilave edildi.Daha sonra boyar madde ilave edildi ve 300 lt'ye seyreltildi.Bidonlara aktarıldı. ·Kir Ve Cila Sökücü: Cilalı ve kirli yüzeyleri temizlemek amacıyla kullanılan likit malzemelerdir. Kullanılan Malzemeler:Sodyum Alkan Sülfonat,İzopropil Alkol,Aseton,Solvent,Köpük giderici madde(Laurik etanolamit) ,Solvent ,Boyar madde,Esans,Su Yapılışı: Gerekli malzemeler sırayla kazana aktarıldı. Seyreltme işlemi uygulandı ve karıştırlıdı |