Fobik Anksiyete Bozuklukları
Genel olarak insanların ufak tefek takıntıları veya önemsiz korkuları vardır. Ancak bu korku ve takıntılar hayatı etkilemeye başladıysa, psikolojik bir sorun yaşanıyor demektir. Bu tür davranış bozuklukları, ‘Anksiyete Bozuklukları’nın görülen biçimleri olabilir. Açıklanması zor korkular, sürekli elleri yıkamak gibi çeşitli takıntılar ve zorlanmalar, stres bozuklukları bunlar arasında gösterilebilir.
Uzmanlar, ‘çağımızın hastalığı’ diye nitelendirdikleri fobik anksiyete bozukluklarını, ‘Agorafobi, sosyal fobi ve özgül fobi’ olarak üçe ayırıyor.
Agorafobi’yi, ‘Sokağa çıkma, cadde geçme korkusu ve evde yalnız kalamama’ olarak açıklayan uzmanlar, Sosyal Fobi’nin, ‘Kalabalık önünde konuşmaktan ve topluluk içine girmekten korkma, topluma karışmanın korku sebebiyle kısıtlanması’, Özgül Fobi’nin ise ‘Hayvan (köpek, kedi, fare, örümcek, yılan, tırtıl, böcek vb.) korkuları, karanlık, uçak, bir nesneye, bir duruma has korkular’ olduğunu bildiriyor.
Uzmanlar, Obsessif-Compulsif bozukluk kapsamına giren rahatsızlıkları ise, ‘Takıntılı-zorlanmalı’, ‘Somatoform (bedensel biçimde)’ ve Travma sonrası stres’ bozuklukları olarak sıralıyor.
Takıntılı-zorlanmalı bozukluk: Uzmanların belirttiğine göre, bu bozukluğun özelliği, kişinin gereksiz olduğunu bildiği halde yapmaktan kendini alamadığı hareketler gerçekleştirmesidir. Temizlenmediğini düşünerek ellerini ve tabakları yıkayıp durma, mikropludur diye kapı tutamaklarını ellememe, buna benzer çeşitli takıntılar ve zorlanmalar…
Somatoform (bedensel biçimde) bozukluklar: Çeşitli hastalık korkuları, çarpıntılar, terleme, sıkıntı duyma, tansiyon yükselmesi, kriz korkusu, baş ağrıları, çeşitli organlarda ağrılar, uyku bozuklukları, değişik bedensel yakınmalar, uyuşmalar, ateş basmaları, boğuluyor gibi olma, soluk aldığı halde yeterli havanın gelmediği duygusu vb.
Travma sonrası stres bozukluğu: Travmatik (yaralayıcı veya ölümcül) bir olay (Örneğin 17 Ağustos Marmara Depremi) yaşadıktan veya böyle bir tehditle karşılaştıktan ya da böyle bir olaya şahit olduktan sonra ortaya çıkan ’sıkıntılı kaygı’ durumu. Bu bozuklukta, yaşananların tekrarlanacağına dair huzursuzluk, uyku bozuklukları, olaylara karşı ilgi azalması, duygusal küntleşme ama aşırı gerginlik ve sinirlilik, karabasanlar görülür ve kişinin hayatı bu durumdan etkilenir.
Uzmanlar, ‘çağımızın hastalığı’ diye nitelendirdikleri fobik anksiyete bozukluklarını, ‘Agorafobi, sosyal fobi ve özgül fobi’ olarak üçe ayırıyor.
Agorafobi’yi, ‘Sokağa çıkma, cadde geçme korkusu ve evde yalnız kalamama’ olarak açıklayan uzmanlar, Sosyal Fobi’nin, ‘Kalabalık önünde konuşmaktan ve topluluk içine girmekten korkma, topluma karışmanın korku sebebiyle kısıtlanması’, Özgül Fobi’nin ise ‘Hayvan (köpek, kedi, fare, örümcek, yılan, tırtıl, böcek vb.) korkuları, karanlık, uçak, bir nesneye, bir duruma has korkular’ olduğunu bildiriyor.
Uzmanlar, Obsessif-Compulsif bozukluk kapsamına giren rahatsızlıkları ise, ‘Takıntılı-zorlanmalı’, ‘Somatoform (bedensel biçimde)’ ve Travma sonrası stres’ bozuklukları olarak sıralıyor.
Takıntılı-zorlanmalı bozukluk: Uzmanların belirttiğine göre, bu bozukluğun özelliği, kişinin gereksiz olduğunu bildiği halde yapmaktan kendini alamadığı hareketler gerçekleştirmesidir. Temizlenmediğini düşünerek ellerini ve tabakları yıkayıp durma, mikropludur diye kapı tutamaklarını ellememe, buna benzer çeşitli takıntılar ve zorlanmalar…
Somatoform (bedensel biçimde) bozukluklar: Çeşitli hastalık korkuları, çarpıntılar, terleme, sıkıntı duyma, tansiyon yükselmesi, kriz korkusu, baş ağrıları, çeşitli organlarda ağrılar, uyku bozuklukları, değişik bedensel yakınmalar, uyuşmalar, ateş basmaları, boğuluyor gibi olma, soluk aldığı halde yeterli havanın gelmediği duygusu vb.
Travma sonrası stres bozukluğu: Travmatik (yaralayıcı veya ölümcül) bir olay (Örneğin 17 Ağustos Marmara Depremi) yaşadıktan veya böyle bir tehditle karşılaştıktan ya da böyle bir olaya şahit olduktan sonra ortaya çıkan ’sıkıntılı kaygı’ durumu. Bu bozuklukta, yaşananların tekrarlanacağına dair huzursuzluk, uyku bozuklukları, olaylara karşı ilgi azalması, duygusal küntleşme ama aşırı gerginlik ve sinirlilik, karabasanlar görülür ve kişinin hayatı bu durumdan etkilenir.