#1
|
|||
|
|||
Araç Tutması
Tatil hepimizde güzel anılar, dinlence ve keyif çağrıştırır. Yaz tatilinde yaşadığımız mekânlardan
uzaklaşıp Ege ya da Akdeniz kıyılarına atarız kendimizi. Bazılarımız için ise yol araç tutması nedeniyle bitmek bilmez bir işkence haline dönüşüverir. Hep mavi yolculuk yapmak ister ancak deniz tutar korkusuyla cesaret edemeyiz. Tıpta araç tutmasına hareket hastalığı adı verilmektedir. Öncelikle neden olduğu konusunda bilgi vermek ve neler yapabiliriz konusunda bilgilendirmek tatil öncesinde yola çıkmadan yararlı olacak düşüncesindeyim. Hareket hastalığı değişik yönlerde ivmelenmeye bağlı gelişen ve ciddi bir hastalık olmamakla birlikte kişiyi rahatsız eden bir bozukluktur. Her yıl iki milyon kişi bu nedenle doktora başvurmaktadır. Bazı kişiler, uçağa, arabaya ve en çok da deniz taşıtlarına bindiklerinde baş dönmesi, mide bulantısı hatta kusmadan yakınırlar. Tıp dilinde bu yakınmaları özetleyen ‘vertigo’ terimi Latince kökenli olup ‘dönmek’ anlamına gelmektedir. Sersemlik, vertigo, hareket hastalığı denge algılarıyla ilgili sorunlardır. Denge duyusu, iç kulak, gözler, derin duyular, kaslar ve eklemler ile merkezi sinir sistemi arasındaki karmaşık ilişki sonucunda oluşur. Hareket hastalığı bulguları merkezi sinir sisteminin diğer sistemlerden birbiri ile çelişen iletiler alması ile ortaya çıkar. 1. Araçta mutlaka gözünüzün hareketi görebileceği bir yere oturmalısınız. Örneğin otomobilde ön koltuğa oturmalı, gemide ufuğa bakmalı ve uçakta mutlaka pencere kenarını tercik etmelisiniz. Uçaklarda kanat üzeri daha az hareket edeceğinden tercih edilebilir. 2. Yola çıkmadan önce sindirilmesi güç ve baharatlı gıdalardan kaçınınız. Yapılan araştırmalar dolu mide ile yola çıkmanın yakınmaları arttırdığını göstermiştir. 3. Ani baş hareketleri denge bozukluğu yaşayan kişilerde hastalığı körükleyecektir. Bu nedenle başınızı sağa ve sola hızla çevirmekten sakınınız. Başı boyun hareketiyle çevirmek yerine vücut ile birlikte dönmeye çalışınız. 4. Hastalığın artmasına neden olabilecek sigara, kafein ve tuz gibi maddelerden uzak durunuz. 5. Yakınmanızı arttırabilecek stres, üzüntü, sinirlenme, alerji gibi etkenlerden korununuz. 6. Yola çıkmadan önce doktorunuzun önereceği mide bulantısını önleyici bir ilaç kullanabilirsiniz. Araç tutması olan kişilerin yol arkadaşlarına da onları konuşturmamak ve kendilerine bakmak zorunda bırakmamak gibi görevler düşmektedir. Araç tutması genellikle kişinin kendi kendine yenebileceği bir hastalık olup ileri boyutta yakınması olanlarda doktor tarafından verilebilecek sakinleştirici ilaçların faydası olmaktadır. Yola çıkmadan önce bu önerilere kulak vermeniz tatile daha sağlıklı başlamanızı sağlayacaktır. |