Gün içerisinde çok iş yapmadan yoruluyor, kendinizi halsiz mi hissediyorsunuz? Ayrıca baş dönmesi, çarpıntı, üşüme hissi ve iştahsızlık şikayetlerinden mi yakınıyorsunuz?... Eğer bu sorulara cevabınız "evet" ise bu bulgularınızın nedeni kansızlık olabilir...
Memorial Hastanesi İç Hastalıkları Bölüm Koordinatörü Prof. Dr. Yavuz Baykal'ın verdiği bilgilere göre, demir, folik asit ve B12 vitamini eksikliğine bağlı olarak görülebilen kansızlık yani anemi hastalığı tedavi edilmediği takdirde çok daha büyük sorunlara yol açmaktadır.
Kansız Kişilerde Görülebilecek Belirtiler
• Yorgunluk, halsizlik,
• Baş dönmesi,
• Çabuk yorulma
• Solukluk
• Çalışma kapasitesinde azalma
• İştahsızlık, bazen bulantı
• Çarpıntı
• Nefes darlığı
• Üşüme hissi
• Saçlarda dökülme
• Konsantrasyon bozukluğudur.
Kansızlığın Yol Açtığı Sorunlar
Hamilelerde;
• Bebek ölümleri artabilir.
• Düşük kilolu bebek doğurma riski.
• Erken doğum riski
• Vücut direnci düşer ve hastalıklar daha sık görülür.
Çocuklarda;
• Büyümede gerilik görülebilir.
• Fiziki aktivite azalma.
• Daha sık hastalanma.
• Algılama, öğrenme ve yorumlama fonksiyonları azalır, dikkat dağılması görülür.
Yetişkinlerde;
• Sürekli yorgunluk hissi vardır, halsizlik oluşur,
• İş gücünde azalma.
• Hastalıklar daha sık görülür.
Demir eksikliğine bağlı kansızlığı olanlarda ne tür bulgular görülür?
• Toprak, buz, kireç yeme isteği
• Ağız kenarında çatlaklar oluşması
• Tırnaklarda düzleşme
• Dilde acıma hissi (tahriş olmuş dil) ve kırmızılaşma
Günlük Demir İhtiyacı Ne Kadardır?
Günlük demir ihtiyacı yaklaşık olarak 2 mg. kadar olmasına rağmen kadınlarda ihtiyaç daha fazladır. Besinlerdeki demirin ancak %10 kadarı ince bardaklardan emilir. İhtiyaç halinde emilim artarsa da kayıpların karşılanamadığı durumlarda kansızlık oluşur. İhtiyaç kadınlarda, bebeklik döneminde, hamilelikte, ağır hastalık ve emzirme dönemlerinde daha fazladır.
Demir Açısından Zengin Besinler
Kırmızı et, karaciğer, balık gibi hayvansal kaynaklı besinlerde faydalı demir daha fazladır. Kuru üzüm ve bitkisel kaynaklı besinlerdeki demir ihtiyacı karşılayamaz. C vitamini ve portakal suyu bitkilerden alınan demirin emilimini artırırken, çay ve kahve tüketimi demir emilimini azaltır.
Demir eksikliğine bağlı kansızlığı olan hastalarda yapılması gereken tetkikler; tam kan sayımı, serum demiri ve serum demiri bağlama kapasitesi veya serum ferritinidir. Bazı durumlarda transferin saturasyonu, dışkıda gizli kan ve periferik yayma istenebilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide kullanılan çeşitli demir formları mevcuttur. Tedavi ağızdan alınan haplar şeklinde olabileceği gibi, kalçadan veya damardan yapılan tedaviler şeklinde de olabilir. İğne şeklinde yapılan tedavilerin ilki mutlaka bir sağlık kuruluşunda yapılmalıdır. Demir tedavisine başladıktan iki ay sonra hemoglobin düzeyi normale döner. Kemik iliğindeki demir depolarını doldurmak için daha uzun süreli tedavi gerekir.