#1
|
||||
|
||||
Ayak Mantarı ve Tedavisi
Ayak Mantarı ve Tedavisi
"Mantar"lar çeşitli sorunlara yol açan bir "canlı hastalık etkenleri"dir. Mikroplardan, virüslerden, parazitlerden farklı bir yapıya sahiptirler. Genellikle yaşamlarının iki dönemi vardır. Bunlardan birisi hastalıkları yaptıkları sıradaki "canlı" halleri, diğeri ise bir anlamda "tohum" olarak kabul edeceğimiz, bir "konağa(taşıyıcı)" bulaşana kadar yaşanılan ortamda bulunan "spor" halleridir. Bu nedenle dayanıklıdırlar, uygun ortamlarda uzun süre kalabilirler ve hastalık meydana getirebilirler. Kolay bulaşırlar. hastalık geçirildiği sırada "bağışıklık" oluşturmadıkları için hastalığın tekrarlamasına yol açabilirler. Tuttukları organ ve yerleştikleri bölgeye göre farklı yakınmalara yol açabilirler. Bu yakınmalar çok hafif olabilir. Tedavi ile kısa sürede yakınmalar kaybolur. "Yakınmaların kaybolması hastalığın iyileşmesi" anlamına gelmez. Her bölge ve her tip mantar hastalığının farklı bir tedavi süresi vardır. Ayak mantarlarında bu 8-10 haftaya kadar uzayabilir. Ancak durumu, içinde olduğu koşullar bu sürenin uzamasına yol açabilir. Tedavi düzenli uygulanmalıdır. Ayaklarda genellikle parmak arasında ve parmak aralarının ayağın üstüne ve altına doğru uzanan bölümlerinde gelişir. Erkekler sıklıkla askerlik sırasında veya yatılı okullarda hastalığı kaparlar. Kadınlar ise sıklıkla çevrelerinde bulunan ve temas ettikleri veya havlu, giysi, çorap, terlik gibi ortak eşya kullandıkları zaman etkeni alırlar. Doğrudan temas da belirli mantar hastalıklarına yol açabilir. Toplum içinde yaygın olarak görülür. Sporlar vücuda alındığında sıcak ve nemli ortamlarda aktif hale gelir, hastalık belirtileri ortaya çıkar. Derinin durumun ve özellikleriyle, kişide bulunan, diyabet gibi başka hastalıklar da mantarın oluşmasını kolaylaştırabilir. Ayakkabılar ve çoraplar ter ve rutubeti tutmasından dolayı uygun gelişme ortamlardır. Mantarın yakınmaları sıklıkla "kaşıntı"dır. Bulguları ise genellikle gözle görülür. Deride kızarıklık, şişlik, yanma, kaşıntı, eğer kaşıma sonucu derinin bütünlüğü bozulmuşsa buna bağlı ağrı ve hassasiyet sık görülen bulgular arasındadır. Yaşlanma ile derinin daha ince ve hassas olması ve genel vücut direncinin düşüklüğü, mantar enfeksiyonuna yatkınlığı artırır. Tedavi edilmezse yaygınlaşabilir ve farklı bölgelere uzanabilir. Tırnak mantarı Tırnak mantarı sıklıkla deri mantarının tırnağa bulaşmasıyla ortaya çıkar. Bu doğrudan yayılım yoluyla olabileceği gibi, mantarlı bölgenin kaşınması yoluyla el tırnağına oradan da başka yerlere bulaşabilir. Tırnak mantarı sağlık sorunu olması yanında ayrıca, tırnağın görüntüsünün de bozan "kozmetik" bir sorun yaratır. Görüntüsü, tırnağın uç kısımlarının çatlaması ve kalınlaşması, bazen de tırnağın uç kısmından un gibi dökülmesi şeklinde yakınmalara yol açabilir. Muayenede ise; tırnağın kalınlaşması, üzerinde oluşan farklı biçim ve renklerde çizgileşmeler, renk değişiklikleri, çatlamalar, tabaka tabaka kalkması gibi bulgulara rastlanabilir. Sedef (psoriasis) ve bazı başka tırnak hastalıklarının belirtileri yanından, parmağa veya tırnağa doğrudan gelen travmalarla oluşan belirtilere ve tırnağın yapısal bozukluklarına benzeyebilir. Tanısını bir uzmanın koymasında yarar vardır. Hastalık ilerledikçe, tırnak kalınlaşır ve şekli bozulur. Bazen özellikle tırnak yatağına yakın bölgelerde ağrı hissedilebilir. Hastalık tırnağın köküne doğru ilerleyerek sürekli hale gelebilir. Tanıyı doğrulamak için mutlaka "direkt mantar muayenesi"(=nativ preparat) veya "tırnak kültürü" yapılmalıdır. Bunun yapılması için en az bir aylık süre içinde mantar tedavisi uygulanmamış olmamalıdır. Tedaviye dirençli olgularda ve diğer hastalıklarla ayrıcı tanının tam olarak yapılamadığı durumlarda tanıyı doğrulamadan tedavi uygulanmamalıdır. Etkin tedavi olanağı sunan birçok ilaç vardır. Bunlardan bir bölümü doğrudan tırnağa uygulanan ilaçlardır. Ağızdan hap olarak alınan ilaçlarla da tedavi mümkündür. Tırnak mantarının tedavisi derinin mantarına göre daha zordur. Hem tırnaktaki mantar tedaviye dirençli olabilir, hem de düzenli ve sürekli uygulanmadığında hastalık sürekli hale gelebilir. Bu nedenle kesintisiz 6-8 aylık tedaviyi düzenli uygulamak gerekir. Tedavi sırasında herhangi bir nedenle ara vermeler söz konusu olmuşsa kesintisiz dönemin altı aya tamamlanması gerekir. Tırnak mantarı tek ya da birkaç tırnakta ise tırnağın çekilip, ardından tırnak yatağına ve tırnağın gelişimiyle de tırnak üzerine mantar tedavisi uygulamak suretiyle de tedavi mümkündür. Tırnak mantarı tedavi edildikten sonra eğer etkenle yeniden karşılaşılırsa yeni bir hastalık tablosu başlayabilir. Yani bu da "bağışıklık" oluşturmaz. Yerel tedavi uygulanan durumlarda, tedaviye başlanıldığı sırada fark edilmeyen başka tırnaklardaki belirtisiz tırnak mantarları bu süre içinde belirgin hale gelebilir. O koşulda bu tırnaklara da tanı doğrulandıktan sonra tedavi başlanmalı ve yine 6-8 ay tedavi sürdürülmelidir. |
Benzer Konular |
||||
Konu | Konuyu Başlatan | Forum | Cevaplar | Son Mesaj |
"Bebeğinizi koruyun" | eLanuR | Anne ve Çocuk | 0 | 9 November 2008 13:45 |
keçi ayaklı pan | haktan | Mitolojiler | 0 | 9 September 2008 13:32 |