#1
|
|||
|
|||
Unutkanlık için ne zaman endişe edilmeli?
Hemen herkes çoğu zaman bir şeyler unutur. Bir ismi hatırlamakta zorluk çeker. Unutkan olduğunuzu bilirsiniz! Hatta arkadaşlarla ''bunadım'' diye espri yaparsınız
İsim, telefon ya da gözlüğünüzü nereye koyduğunuz gibi sıradan unutkanlıklar sizin sosyal ve gündelik yaşantınızı pek etkilemez, üretkenliğinizin önüne geçmez. Oysa pek önemsemediğiniz bu hafif unutkanlıklar ileride Alzheimer ya da demans bozukluklarını karşınıza çıkarabilir. Zaman zaman içine düştüğünüz bellek boşlukları sürekli ve artarak ilerleyen bir duruma geldiyse endişelenmelisiniz. Bunama yani demans Alzheimer de dahil pek çok bozukluğun bir sonucudur. Ağır hafıza kaybı, kişilik değişikliği, insanları , mekanı ve zamanı karıştırma bunamanın belirtileri arasında sayılabilir. Alzheimer hastalığı 50 yaşından sonra görülse de nadir olarak 30-40 yaş civarında da gelişebilmektedir. Yaşam süresinin uzamasıyla birlikte tüm dünyada görülme sıklığı artan alzheimer, 80 yaş üzeri insanların yarısını etkilemektedir. Her unutkanlık Alzheimer demek değildir. Ancak basit unutkanlıklarla başlayan süreç Alzheimerin habercisi olabilir. Hafızanın bilgileri depolama, geri çağırma ve kullanma becerisinin kaybolması olarak ortaya çıkar. İsimleri hatırlamakta zorlanma, unutmak. Ardından kişileri tanıyamama mekan, zaman ve yön kavramlarının yok olması ve beraberinde kişilik değişimleri olarak gelişir. Unutkanlığı ikiye ayıracak olursak iyi huylu ve kötü olarak belirtebiliriz. İyi huylu unutkanlık, zararsız ve düzeltilebilen unutkanlıktır diğeri ise beyinde ağır hücre yıkımlarına neden olan hafıza kayıplarını ve Alzheimer hastalığını ortaya çıkaran unutkanlıktır. ALZHEİMER KAPIYI ÇALMASIN Alzheimer hastalığının kesin bir çözümü olmayan ancak geciktirilmesi mümkün bir hastalıktır. Bu hastalığı önlemek ya da geciktirmek için bazı tedbirler almak gerekir. Öncelikle sigara, alkol gibi zararlı alışkanlıkların hücreler üzerinde zaman içinde neden olacağı tahribatı düşünerek bu zararlı alışkanlıklara bir an önce veda etmek, stres depresyon ve travmalardan uzak durabilmek gerekiyor. HANGi UNUTKANLIKLAR ALARM VERiYOR Daha önceden bildiğiniz yerlerde kaybolmak. Tekrar tekrar aynı soruları sormak. Aynı konuları tekrar anlatmak ve anlattığını hatırlamamak. Yakın geçmişle ilgili unutkanlıkların dahada artması. Zaman, mekan ve kişilerde emin olamamak. Hafıza güçlendirecek egzersizler: Vücudunuzu yeni davranış şekilleriyle tanıştırın. Örneğin sürekli sağ elinizi kullanıyorsanız sol elinizle işleri yapmaya çalışın, diğer elinizle dişinizi fırçalayın, saçınızı tarayın, yazıyı diğer elinizle yazmaya çalışın. Kendinize geçimişinizle ilgili sorular sorun ve cevaplarını bulmaya çalışın. Gözlerinizi kapatın ve odada yolunuzu bulmaya çalışın. Yol boyunca bulunan eşyaları gözünüzü açamadan saymaya çalışın. Aynı şekilde masanın üstünde duran yahut dolabın içinde yer alan eşyalara bakın ve sonra onları hatırlamaya çalışın. Kelime oyunları, sayılarla alıştırmalar yapın. BEYNİNİZİ NASIL BESLEYECEKSİNİZ? Spor yapmak beynin ihtiyacı olan oksijeni ve yaşamsal maddeleri sağlayacak ve kan dolaşımını düzenleyecektir. Vücudun tükettiği oksijen ve enerjinin önemli bir kısmı beyin tarafından kullanılır. Sağlıksız beslenme, düzensiz uyku, aşırı yorgunluk beynin fonksiyonlarını yerine getirmesini engeller, hafıza sorunları ortaya çıkar. KOLİN'İN YARARI Güçlü bir hafızaya sahip olabilmenin, unutkanlığı ortadan kaldırmanın ve ileriki yaşlarda beyin sağlığını koruyabilmenin yolu beslenmeden geçiyor. Yapılan çalışmalar kolin" adlı maddenin hafıza üzerinde önemli rol oynadığını, eksikliğinde unutkanlığın ortaya çıktığını gösteriyor, kolin açısından zengin yeşil yapraklı sebze ağırlıklı beslenme unutkanlığın önüne geçilmesinde yardımcı oluyor. Ayrıca hafızayı güçlendirmek için vitamin B kompleks, lesitin ve kromdan zengin beslenmek gerekmektedir. HAFIZAYI KORUYAN VİTAMİNLER En çok kullanılan hafıza güçlendiriciler kolin, lesitin ve fosfatidilkolindir. Öğrenme ve hafıza üzerinde önemli rol oynar. Eksikliğinde unutkanlık, bunama ve felç görülebilir. Ginkgo biloba Ginkgo Biloba'nın beyine giden kan dolaşımını artırarak beyin hücrelerine glukoz ve oksijen iletimini desteklediği ortaya konulmuştur. B12 vitamini-hafıza B12 vitamini asetilkolin sentezini artırarak hafızayı güçlendirir. B12 eksikliğnde, kansızlık, unutkanlık, kas güçsüzlüğü, halsizlik ve uyuşmalar görülür. DHEA DHEA kadın ve erkekte yaşlanma başladıkça seviyesi düşen bir hormondur DEHA beynin hafızadan sorumlu olan bölgesindeki sinir hücrelerinin uyarılmasını sağlar. |