#1
|
|||
|
|||
1.6. Anayasa
1.6. ANAYASA
Anayasa devletin temel yapısını örgütlenişini ve işleyişini düzenleyen temel kanundur. Bugünkü Anayasamız 1982 yılında halk oyuna sunularak yürürlüğe girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası “Başlangıç” kısmı ile birlikte yedi kısım içinde toplanmış 177 asıl 16 geçici maddeden meydana gelmiştir. Birinci Kısım : Genel Esaslar (M. 1-11) ikinci Kısım : Temel Haklar ve Ödevler (M. 12-74) Üçüncü Kısım : Cumhuriyetin Temel Organları (M. 75-160) Dördüncü Kısım : Mâli ve Ekonomik Hükümler (M. 161-173) Beşinci Kısım : Çeşitli Hükümler (M. 174) Altıncı Kısım : Geçici Hükümler (M. 1- 16) Yedinci Kısım : Son Hükümler (M. 175-177) Anayasamıza göre; Türkiye Cumhuriyeti Atatürk Milliyetçiliğine bağlı insan haklarına saygılı demokratik lâik ve sosyal bir hukuk devletidir. Dili Türkçe’dir. Egemenlik kayıtsız ve şartsız milletindir. Anayasamız herkese eşit temel hak ve hürriyetler sosyal ve ekonomik haklar tanımış bu hakların korunması ve kullanılmasının sağlanması için devlete aaaaler yüklemiştir. Anayasa hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasında temel ölçüleri de koymuştur. Anayasamızın 1. kısmında Genel Esaslar ve Temel ilkeler şu şekilde gösterilmiştir. a. Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. Bu ilke devletin demokratik yapısını belirlemektedir. b. Türkiye Cumhuriyeti Lâik bir devlettir. Bu ilke kişilerin dinî inanç ve düşüncelerinden ötürü kınanmaması farklı işlemlere tabi tutulmaması kamu düzenini bozmamak şartı ile serbestçe ibadet edebilmesi din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasıdır. c. Türkiye Cumhuriyeti Demokratik bir devlettir. Bu ilke ile Cumhuriyetin bütün kurumlarına bunların işleyişine demokratik anlayışın egemen olması gereği vurgulanmıştır. Halkın kendisini yönetecekleri seçimle işbaşına getirmesi esastır. ç. Atatürk Milliyetçiğine bağlı bir devlettir. Atatürk Milliyetçiliği ırkçı olmayan barışçı insancıl ve Misak-ı Millî sınırları içinde kalan bir ideoloji olarak gelişmiştir. d. Türkiye Cumhuriyeti Sosyal bir devlettir. Sosyal devlet kavramı vatandaşların sosyal durumlarını iyileştirmeyi vatandaşlara belirli bir yaşayış sağlamayı onları sosyal güvenliğe kavuşturmayı kendisi için aaaa bilen devlettir. e. Türkiye cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Hukuk devleti vatandaşlarının temel hak ve aaaalerinin güvenceye bağlandığı yasaların Anayasaya uygun olduğu ve bunun denetlendiği herkesin tâbi olduğu kuralların aynı olduğu yönetimin hukuka uygun davrandığı devlettir. f. Türkiye Devleti ülkesiyle ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. g. Türkiye Cumhuriyeti’ nin bayrağı biçimi kanunda belirtilmiş olan beyaz ay yıldızlı al bayraktır. h. Türkiye Cumhuriyetinin millî marşı istiklâl Marşı’dır. ı. Türkiye Cumhuriyetinin başkenti Ankara’dır. i. Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Türk Milleti egemenliğini Anayasanın koyduğu esaslara göre yetkili organları eliyle kullanır. j. Herkes dil ırk renk cinsiyet siyasi düşünce felsefi inanç din mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetmeksizin kanun önünde eşittir. k. Anayasanı n hükümleri Yasama Yürütme ve Yargı organlarını idarî Makamlarını kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz. (Anayasa M. 117) l. Anayasanın devletin şeklinin cumhuriyet olduğunu bildiren hükmüyle 2. maddedeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3. maddesindeki hükümler değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif olunamaz. |