anoReksi / anorexia ??

ÖLÜMÜNE ZAYIFLAMAK : ANOREKSİA NERVOZA

ANOREKSİ NEDİR?
Kişinin normal vücut ağırlığını minimum düzeyde de olsun koruyup sürdürmeyi reddetmesi olarak tanımlanan anoreksi hastalığı vücut şekli ve büyüklüğünü algılayışta ciddi bir hoşnutsuzluk ve kilo almayısısısısla ilgili oluşmuş yoğun bir korkunun toplamı olarak özetlenebilir. Genellikle ergenlik çağındaki kızlarda görülen anoreksi yeme bozukluğu hastalığı ayrıca ergen erkeklerde ve yetişkin kadın- erkeklerde de ortaya çıkmaktadır. Zayıf olmayısısısısla ilgili saplantılı takıntılar geliştiren anoreksi sahibi insanlar aşırı derecede kilo kaybeder ve çok zayıf olmalarına rağmen kendilerini şişman bulurlar. Anoreksi hastalığının temel karakteri olarak saptanan ve davranış değişikliğini de beraberinde getiren kilo kaybı ilk aşamada yavaş bir süreçte ilerleyen ve normal kiloyu düşüren mükemmel bir diyet şeklinde başlar. Normal kilonun altına inilen sonraki birkaç ayda ise kilo kaybının aşırılığı endişe yaratan bir boyuta ulaşır.
Kilo verme konusuna tek yönlü sabit bir kararlılık geliştiren genç kızlarla girişilen karşı tartışmalar genellikle öfke ve hilekarlığın ortaya çıkmasını sonuçlanır. Zıtlaşma mantıklı karşı saldırılar kafa tutmalar veya rüşvet verme bile çok küçük yeme davranışı dışında bu tutuma sahip genç kızların eğilimini değiştirmekte yetersiz kalacaktır. Zaman içinde durmaksızın devam eden kilo kaybı ailenin artan yoğun endişesiyle karşılanır. Normal- standart boy uzunluğuna sahip bir genç kız kilosu 6 stones un altına düştükten sonra muhtemelen okula devam etmeye muktedir olamayısısısısacaktır. Anoreksi hastalığını yaşayan bir kızda görülen kişilik değişimleri artan ciddiyetlik ve içe kapanıklık olarak kendini göstermeye başlayacaktır. Daha az dışa dönük daha az sosyal ve daha az eğlenceli hale gelen kişi genellikle arkadaşlarıyla iletişimini kaybetmeye başlayacak yemek ve okul dışındaki her şeye karşı etkisini- ilgisini yitirmiş hale gelecektir. Kişinin gittikçe artan saplantı davranışları özellikle mutfakta temizlik düzenlilik yemek zamanıyla ilgili endişeli tavırları şeklinde ortaya çıkabilir. Ailesine güzel yemek yapma çabasının yanı sıra anoreksi hastalığı olan kişi ailesine aşırı miktarda yemek yedirme isteğinde ve çabasında olabilir. Kişi her şeyde kendini geri çekecek kendine olan güvenini yitirmeye başlayacaktır. Hakkını daha az savunan daha az tartışan ve daha çok diğerlerine bağlı hale gelebilen anoreksi hastası ayrıca çevresindeki insanların hayatlarını titiz ve yoğun bir şekilde kontrol etmeye başlayacaktır.

ANOREKSİYE SEBEP OLAN FAKTÖRLER
Anoreksi sadece yemek ve kiloyla ilgili bir sorun olmanın ötesinde yemeği yemenin bir şekli veya yaşamın gerginliğini öfkesini endişesini azaltmak amacıyla kişinin hayatının daha çok kendi kontrolü altında hissetmesini sağlayan bir çeşit açlıkla mücadele şeklidir. Duygusal sorunlarla başa çıkmak için yemek ve kilo saplantılı bir hayat şekli geliştiren insanların anoreksi hastalığına yol açan eğilimlerini etkileyen faktörler aşağıdaki gibi başlıklar halinde belirtilebilir:
Biyolojik faktörler : Yapılan son araştırmalar anoreksi hastalığının oluşumunda etkili ilk faktörler arasında genetik veya hormonal biyolojik faktörlerin etkisini kesin bir biçimde ortaya çıkarmıştır.
Kültürel faktörler : Amerika örneğinde olduğu gibi bazı ülkelerde aşırı zayıflık ideal formu temsil ediyor olabilir. Bu kültürlerin kadınları kendi güzellik ölçütlerini aşırı zayıflık standardı üzerinden belirlerler.
Bireysel duygu faktörü : Anoreksisi olan kişi kendisini kötü hissettiğinden dolayı dış görünüşünden nefret eder. Kendisi hakkında gerçek dışı beklentiler besleyen hasta bu mükemmeliyetçilik uğruna açlıkla mücadele eder. Sahip olduğu tüm başarılara rağmen kendini değersiz hisseder ve zayıflaması için üzerinde sosyal bir baskı varmış gibi hissetmeye devam eder.
Stres yaratan olay yada yaşam değişiklikleri faktörü : Yeni bir okula veya işe başlamak yada tecavüz gibi travmatik bir olayı tecrübe etmek kişiyi anoreksi hastalığının ilk safhasına itebilir.
Aile faktörü : Annesi veya kız kardeşi anoreksi hastalığına sahip kişilerin bu hastalığı geliştirmeleri daha muhtemeldir. Dış görünüşüne aşırı önem veren kendisi diyet yapan ve çocuklarının vücutlarını eleştiren anne- babaların çocuklarının anoreksi hastalığına sahip olmaları büyük olasılıktır.


ANOREKSİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kişi yaşı ve boyuna uygun normal vücut ağırlığını korumayısısısısı sürdürmeyi reddeder.
Ağırlığı %85 veya yaşı ve boyundan gelişimsel olarak beklenenden daha azdır.
Genç kızlar regli olmayısısısısa uygun yaşta başlamazlar. Ergenlik dönemi her iki cinste de gecikir.
Kadınlarda adet dönemleri sona erer. Erkeklerde cinsel hormonların seviyesi düşer. Cinsel ister yok olur veya oldukça azalır.
Kişi kilo kaybının tehlikelerini reddeder.
Yemek yemeyi reddeder.
Aç olduğunu reddeder.
Düzensiz bir adet dönemi yaşar.
El ve ayakları sürekli soğuktur.
Sık sık hasta olur.
Vücudunda ve yüzündeki kıl miktarı artar.
Soğuk ısı derecesine karşı oldukça hassastır.
Kafa derisi incelir ve kafasındaki saçlar dökülebilir.
Cilt kuru hale gelir.
Kişi kilo verme uğruna aşırı ölçülere yöntemlere başvurur.
Kusmayısısısısa çalışır.
Bağırsak hareketi sağlayan haplar alır.
Diyet hapları alır.
Hiç yemek yemez veya çok sıkı bir diyet uygular.
Çok fazla egzersiz yapar.
Yemekleri tartar ve kalorileri sayar.
Yemek boyunca tabağındaki yemeği hareket ettirip onunla oynayıp durur; tabağındakini bir türlü yemez.
Kişi vücudu hakkında çarpıtılmış bir görüntü fikrine sahiptir.
Çok fazla zayıf iken şişman olduğunu düşünür.
Vücut Görüntüsünü saklamak için bol sarkık giysiler giyer.
Kilo almaktan çok korkar.
Şişman olma konusunda ürkmüş dehşete düşmüştür.
Gün boyunca kendini birçok defa tartar.
Kişi farklı şekilde hareket etmeye başlar.
her zaman kilo ve yemekten bahseder.
Başkalarının karşısında bir şey yemez.
Aksi ve bunalımlı davranır.
Sosyalleşmez.
Anoreksik insanlar aslında her zaman açtırlar ve bunu hissederler. Aşlık hissi onlara kendi hayatlarını ve vücutlarını kontrol edebilme duygusu sağlar. Bu da bir şeyde iyi olduklarını- kilo vermede- hissetmelerini sağlar. Şiddetli anoreksiye sahip insanlar açlıktan ölme risk noktasında olabilirler.

KİMLERİN ANOREKSİ HASTALIĞI VARDIR VE İSTATİSTİKLER
Anoreksi hastalığı genellikle ergenliğin orta yaş dönemlerinde başlar. 16- 18 yaş arası her 100 kişiden birinin anoreksisi vardır ve anoreksi kızlar arasında çok daha yaygındır. Erkeklerin ergenlik dönemi gelişimlerinin kızlarınkinden farklı olmasına bağlı olarak ve vücutla ilgili endişe yoğunluklarının çoğunlukla aşırı diyete yol açacak derecede olmadığından erkeklerde anoreksi hastalığına nadiren rastlanır. Anoreksi vakalarının %90 'ını kadınlar oluştururken yaklaşık % 10 unu ise erkekler oluşturur.
Anoreksi oranları yüksek sosyal- ekonomik statüye sahip bütün gelişmiş ülkelerde benzer şekildedir. Yemeğin bol miktarda bulunduğu endüstrileşmiş toplumlarda yaygın anoreksi oranlarının ötesinde zayıflık kadının çekiciliğinin bir ölçüsüdür. Anoreksi hastalığıyla birlikte gelen ölüm oranı ise oldukça yüksektir: hastaların % 6- 20 si sonunda hastalığa yenik düşmektedir. Ölüm genellikle açlıktan ölüme yada intihara ikincildir.