1.6. Anayasa

[eLanuR]

1.6. ANAYASA
Anayasa devletin temel yapısını örgütlenişini ve işleyişini düzenleyen temel kanundur.

Bugünkü Anayasamız 1982 yılında halk oyuna sunularak yürürlüğe girmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası “Başlangıç” kısmı ile birlikte yedi kısım içinde
toplanmış 177 asıl 16 geçici maddeden meydana gelmiştir.

Birinci Kısım : Genel Esaslar (M. 1-11)
ikinci Kısım : Temel Haklar ve Ödevler (M. 12-74)
Üçüncü Kısım : Cumhuriyetin Temel Organları (M. 75-160)
Dördüncü Kısım : Mâli ve Ekonomik Hükümler (M. 161-173)
Beşinci Kısım : Çeşitli Hükümler (M. 174)
Altıncı Kısım : Geçici Hükümler (M. 1- 16)
Yedinci Kısım : Son Hükümler (M. 175-177)


Anayasamıza göre; Türkiye Cumhuriyeti Atatürk Milliyetçiliğine bağlı insan haklarına
saygılı demokratik lâik ve sosyal bir hukuk devletidir. Dili Türkçe’dir. Egemenlik
kayıtsız ve şartsız milletindir. Anayasamız herkese eşit temel hak ve hürriyetler sosyal
ve ekonomik haklar tanımış bu hakların korunması ve kullanılmasının sağlanması için
devlete aaaaler yüklemiştir. Anayasa hak ve hürriyetlerin sınırlandırılmasında temel
ölçüleri de koymuştur.
Anayasamızın 1. kısmında Genel Esaslar ve Temel ilkeler şu şekilde gösterilmiştir.

a. Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir. Bu ilke devletin demokratik yapısını
belirlemektedir.
b. Türkiye Cumhuriyeti Lâik bir devlettir. Bu ilke kişilerin dinî inanç ve
düşüncelerinden ötürü kınanmaması farklı işlemlere tabi tutulmaması kamu düzenini
bozmamak şartı ile serbestçe ibadet edebilmesi din ve devlet işlerinin birbirinden
ayrılmasıdır.
c. Türkiye Cumhuriyeti Demokratik bir devlettir. Bu ilke ile Cumhuriyetin bütün
kurumlarına bunların işleyişine demokratik anlayışın egemen olması gereği
vurgulanmıştır. Halkın kendisini yönetecekleri seçimle işbaşına getirmesi esastır.
ç. Atatürk Milliyetçiğine bağlı bir devlettir. Atatürk Milliyetçiliği ırkçı olmayan
barışçı insancıl ve Misak-ı Millî sınırları içinde kalan bir ideoloji olarak gelişmiştir.

d. Türkiye Cumhuriyeti Sosyal bir devlettir. Sosyal devlet kavramı vatandaşların
sosyal durumlarını iyileştirmeyi vatandaşlara belirli bir yaşayış sağlamayı onları
sosyal güvenliğe kavuşturmayı kendisi için aaaa bilen devlettir.
e. Türkiye cumhuriyeti bir hukuk devletidir. Hukuk devleti vatandaşlarının temel
hak ve aaaalerinin güvenceye bağlandığı yasaların Anayasaya uygun olduğu ve bunun
denetlendiği herkesin tâbi olduğu kuralların aynı olduğu yönetimin hukuka uygun
davrandığı devlettir.
f.
Türkiye Devleti ülkesiyle ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.
g. Türkiye Cumhuriyeti’ nin bayrağı biçimi kanunda belirtilmiş olan beyaz ay
yıldızlı al bayraktır.
h. Türkiye Cumhuriyetinin millî marşı istiklâl Marşı’dır.
ı. Türkiye Cumhuriyetinin başkenti Ankara’dır.
i.
Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Türk Milleti egemenliğini Anayasanın
koyduğu esaslara göre yetkili organları eliyle kullanır.
j.
Herkes dil ırk renk cinsiyet siyasi düşünce felsefi inanç din mezhep ve
benzeri sebeplerle ayırım gözetmeksizin kanun önünde eşittir.
k. Anayasanı
n
hükümleri Yasama Yürütme ve Yargı organlarını idarî
Makamlarını kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır. Kanunlar
Anayasaya aykırı olamaz. (Anayasa M. 117)
l.
Anayasanın devletin şeklinin cumhuriyet olduğunu bildiren hükmüyle
2. maddedeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3. maddesindeki hükümler değiştirilemez
ve değiştirilmesi teklif olunamaz.