#1
|
|||
|
|||
İstanbuL üniversitesi/Tarih böLümü
Türkiye’de batı tarzında bir üniversitenin kurulması fikri 1845 tarihinde ‘Muvakkat Maarif Meclisi’ tarafından ortaya atılmıştır.
Darülfunun adı verilen bir müessesede her nevi ilim ve fen öğretilecekti. Ayrıca ilim ve fennin yayılmasını sağlayacak bir Encümen-i Daniş kurulması tasarlanmıştır. İlk defa 1863 yılında kurulan ve konferanslar tarzında derslerin yapıldığı Darülfunun ihtisaslaşma sağlanmadan 1865’de kapatılmıştı. 1869’da çıkarılan ‘Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’ ile Darülfunun-ı Osmani’nin kurulması kararlaştırılmış ve 20 Şubat 1870’te açılmıştı. Darülfünun-ı Osmani’de bir fakülte olarak kurulan Hikmet ve Edebiyat Şubesi’nde İlm-i Tarih ve Tarih-i Umumi kürsülerinin kurulması planlanmıştı. Ancak uygulamada tam bir başarı sağlanamayarak 1873’te Darülfünun ile beraber bu kürsüler kapanmıştı. 1874’te kurulan Darülfünun-ı Sultani’de Mekteb olarak adlandırılan fakültelerden Edebiyat Mektebi’nde Tarih-i Umumi Kürsüsü kurulmuş ve 1877-1878’de Darülfünun-ı Sultani ile beraber kapatılmıştı. 1900’de II. Abdülhamid tarafından kurulan Darülfünun-ı Şahane’de Edebiyat şubesinde Tarih-i Osmani ve Tarih-i Düvel kürsüleri kurulmuştu. 1911 yılında Edebiyat şubesi beş bölüme ayrılırken bunlardan biri de ‘Tarih ve Coğrafya Bölümü’ olmuştu. Bu bölümde 1912 yılında Tarih-i Umumi, Tarih-i Osmani ve Coğrafya dersleri okutuluyordu. 1918’de Coğrafya ayrılarak müstakil bir Tarih Bölümü kurulmuştu. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçerken 1923-1924 öğretim yılında şu kürsüler mevcuttu: Tarih-i Siyasi, Türk Tarihi, Akvam-ı İslamiye Tarihi, Türkiye Tarihi, Avrupa-Türkiye Münasebatı Tarihi, Kurun-ı Vusta’da Şark Akvamı Tarihi, Akvamı Şarkiye-i Kadimiye Tarihi, Yunan-ı Kadim ve Roma Tarihi. 1933’te Darülfünun’dan Üniversiteye geçmeden önce Tarih Bölümü’ndeki Akvam-ı Kadimeyi Şarkiye, Roma-Yunan-ı Kadim Tarihi, Orta Zamanlar Tarihi, Son Zamanlar Tarihi, Umumi Türkiye Tarihi, Türkiye Tarihi ve Yeni Zamanlar Tarihi kürsüleri mevcuttu. 1945’ten sonra Tarih Bölümü zaman içerisinde altı (6) kürsü olarak teşkilatlanmıştır. O zamandaki adıyla Kürsü olarak tanımlanan ve şimdiki adıyla Anabilim Dalı olan bu kürsüler şunlardır: İlkçağ Tarihi Kürsüsü, Ortaçağ Tarihi Kürsüsü, Yeniçağ Tarihi Kürsüsü, Yakınçağ Tarihi Kürsüsü, Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Kürsüsü ve Genel Türk Tarihi Kürsüsü. 1982 senesinde kabul edilen 2547 sayılı Üniversiteler Kanununa göre Kürsü adı Anabilim Dalı olarak değiştirilmiş ve bu kürsülere bir de Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı eklenmiştir. Tarih Bölümü, hâlihazırda görevli olan, on üç (13) Profesör, beş (5) Doçent, on (10) Yardımcı Doçent, bir (1) Okutman ve on dört (14) Araştırma Görevlisi olmak üzere toplam kırk üç (43) akademisyenden müteşekkildir. Bunun yanında, YÖK tarafından 35. Madde ile, Yüksek Lisans veya Doktora yapmak üzere görevlendirilen, çeşitli üniversitelere mensup on dokuz (19) Araştırma Görevlisi bulunmaktadır. Tarih Bölümü tarafından 1937-1938 yılları arasında Tarih Semineri Dergisi (1-2) çıkarılmıştır. Ayrıca 40. sayısı yeni çıkan Tarih Dergisi (tesisi 1949), 16. Sayısı yayımlanan Tarih Enstitüsü Dergisi (tesisi 1970), 12. sayısı neşredilen Güney Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi (tesisi 1972) yayınlanmaktadır. Tarih Bölümü’nde, öğretimde ortak bölüm programı uygulanmaktadır. Yedi anabilim dalı vardır. Eskiçağ'dan günümüze kadar Tarih bilimsel şekilde incelenip, son araştırmaların ışığında öğretim yapılmaktadır. Bölümümüze geçen dönem seksen (80) öğrenci alınmıştır. Sözel puana göre alınmakta olan bu öğrencilerin bundan sonra Eşit Ağırlıklı puana göre alınması teklif olunacaktır. Bu bölümden mezun olanlara Tarihçi unvanı verilir. Öğretmenlik için gerekli olan pedagojik formasyon daha evvelden Edebiyat Fakültesi tarafından verilmekte iken, 1999-2000 Eğitim-Öğretim Yılında açılan Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi’ne Pedagoji Bölümünün bağlanmasıyla, Tarih Bölümü öğrencileri sınav sonucu adı geçen Fakülte’de, Sosyal Bilimler Enstitüsüne kaydolarak bir buçuk yıl Tezsiz Yüksek Lisans Öğrenimini gördükten sonra öğretmen adayı olabilmektedirler. Tarih Bölümü mezunları bir çok önemli devlet kurumunda görev alabilmektedirler. |