|
|
#1
22 August 2009, 02:07
|
||||
|
||||
Gottlob Frege Kimdir-Felsefesi-Sözleri-Eserleri
Modern Matematiksel Mantık'ın ve Analitik felsefenin kurucusu sayılan Alman matematikçi
 mantıkçı ve filozoftur.Wismar'da doğdu. 1869'da Jena Üniversitesi'nde öğrenime başladı ve iki yıl sonra 1873'te Felsefe Doktoru unvanını aldığı Göttingen'e taşındı. İki yıl sonra Jena'ya döndü ve matematik dersleri vermeye başladı. Matematik alanında 1879'da doçent ve 1896'da profesör oldu. 1925'de Bad Kleinen'de öldü.Bilime Katkıları Aristo'dan sonraki zamanların en büyük mantıkçısı kabul edilir. 1879'da yayınladığı devrim niteliğindeki Begriffsschrift veya Kavram Yazısı Aristo'dan beri nüfuzunda bir değişiklik olmayan eski Terim Mantığı'nın yerini alarak mantığın tarihinde yeni bir dönemi haber veriyordu. Begriffsschrift bugün matematiğin her alanında kullanılan nicelikleme gibi Orta Çağ'ın Çoklu Genelleme Problemi'ne çözüm getiren kavramlar ve fonksiyon ve değişkenlerin açık bir şekilde konumlandırılması gibi özellikleriyle temelleri sarstı.Frege Önermeler Mantığı ve kendi icadı Yüklem Mantığı'nın aksiyomatikleştirilmesini oluşturan kişidir. Bertrand Russell'ın Tarifler Teorisi ve Russell ile Alfred North Whitehead'in Principia Mathematica 'sı için son derece temel bir kavram olan nicelikleme de yine Frege'ye aittir. Çalışmaları kendi döneminde geniş ölçüde tanınmamış ve fikirleri özellikle Giuseppe Peano ve Russell gibi etkilediği insanlar aracılığıyla yayılmıştır. Ludwig Wittgenstein ve Edmund Husserl da felsefî açıdan etkilediği kayda değer insanlardır.Frege en temelinde önerme'nin fonksiyon-argüman analizi özel isimlerin anlam ve gönderim tefriki kavram ve nesne tefriki ve bağlam prensibinin geliştirilmesi bulunan Lisan Felsefesi'ne yaptığı derin sistematik katkılarla Analitik Felsefe'nin kurucularından sayılır. Edmund Husserl ve Max Schröder gibi zamanının önde gelen birçok mantıkçı ve felsefecisiyle yazışmıştır.Frege mantıkçılığın matematiğin mantığa indirgenebileceği düşüncesinin önde gelen ilk savunucusudur. Grundgesetze der Arithmetik isimli çalışmasında aritmetiğin kanunlarını mantıktan çıkarmaya tevessül eder. (Masraflarını kendi karşıladığı) ilk cildi yayınladığında Russell ismiyle anılan paradoksu keşfetmiş ve Grundgesetzenin aksiyomlarının bu çelişkiye yol açtığını ifade etmiştir. Frege bu paradoksun varlığını kabul edip kitabın ikinci cildinin ek kısmında bu soruna yol açtığını düşündüğü aksiyomu belirtmişse de aksiyomlarında tatmin edici bir değişikliğe gidememiştir. Russell ve John Von Neumann'ın sonraki çalışmalarında bu problemin nasıl çözümleneceği yer almıştır.Buna ve Russell'ın Frege'ye olan övgüsündeki cömertliğe karşın yaşamı boyunca üne kavuşmamış ve --Tractatus ve Felsefî Soruşturmalar'da fikirleri Frege'nin mantık ve dil alanındaki kavramları etrafında dönen-- Ludwig Wittgenstein üzerindeki etkisi olmasa bir filozof olarak değerinin hiçbir zaman anlaşılmayabileceği düşünülmüştür.Frege üzerindeki önemli otoriteler arasında Michael Dummett Günther Patzig Hans Sluga Terence Parsons ve Vincent Riolo sayılabilir.Önemli Eserleri
|
Normal
