AB Terimler Sözlüğü

#1 13 November 2008, 21:57

IPA koordinatörü
NIPAC IPA altındaki fonların programlamasından sorumlu Ulusal mali yardım koordinatörünün sekretaryasını yürütür.

İhale Dosyası
İhale Makamı tarafından derlenen ve teklif hazırlanması ve sunulması için gereken tüm dokümanları kapsayan dosya.

İhale usulü
İhale ilanının yayınlaması ile başlayan ihale edilen sözleşmenin imzalanmasıyla son bulan, bir sözleşmenin ihaleye konulması ile ilgili bütün işlemler.

İhale verme usulü
Tanımlanmış malların veya hizmetlerin temini için uygun yükleniciyi belirlemek ve sözleşme imzalamak için İhale Makamı tarafından izlenen usul.

İhaleye davet
Sınırlı usulde veya rekabete dayalı müzakere usulünde seçilmiş adaylara teklif vermeleri için gönderilen çağrı mektubu.

İlerleme Raporu
Projeye ilişkin yürütülen çalışmaların ilerleyişi ile ilgili olarak, proje yönetimi/yüklenicisi tarafından belirli bir zaman çerçevesinde hazırlanan ortak kuruma ve Komisyona sunulan bir ara rapordur. Projenin teknik ve mali performansına ilişkin bölümler içerir. Genellikle üç ayda bir hazırlanır.

İlgi, İlişki
Proje genel hedeflerinin, projenin esas olarak hitap ettiği varsayılan hedef kitlenin ve faydalananların gerçek sorunlarına, ihtiyaçlarına, önceliklerine ve projenin gerçekleştirildiği fiziksel ve siyasi çevreye uygunluğudur.

İş Sözleşmeleri
İş sözleşmeleri, yapısal işler, altyapı işleri ve diğer mühendislik işleri kapsamında her çeşit yapım işlerinin sözleşmesi için kullanılır.

İş Tanımı
Bir yüklenici (müteahhit)den beklenen işleri tanımlar ve proje geçmişi ile genel amaçlarını, planlanan faaliyetleri, beklenen girdileri, çıktıları, bütçeyi, zaman çizelgesini ve görev açıklamalarını içerir.

İzleme
Bilgilerin, yönetim ve karar verme amacıyla, sistematik ve sürekli olarak toplanması, analiz edilmesi ve kullanılmasıdır.

Karma Parlamento Komisyonu
Karma Parlamento Komisyonu, Türkiye-AB ortaklığının denetim organıdır. Görevi, Ortaklık Konseyi’nin kendisine sunduğu yıllık faaliyet raporlarını incelemek ve Türkiye-AB ortaklığına ilişkin konularda tavsiyelerde bulunmaktır.
TBMM ve Avrupa Parlamentosu’ndan seçilen 18’er üyeden oluşur. Yılda 2 kez toplanır.

Katılım
Bir dizi AB kurallarına göre uyumlaştırma işleminin sonrasında AB’ye üye olmak

Katılım Antlaşması
Katılım müzakerelerinin bitiminde, Katılım Antlaşması imzalanır. Ancak katılım otomatik değildir, zira Antlaşmanın Üye Ülkeler ve aday ülkeler tarafından onanması gerekir. Antlaşma, onamayı takiben önceden belirlenen bir tarihte yürürlüğe girer ve AB kurumlarında yapılan uyarlamalarla birlikte yeni Üye Devletlerin hak ve yükümlülüklerini de içerecek şekilde katılımla ilgili koşul ve düzenlemeleri belirler.

Katılım Ortaklığı
Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanır; katılım hazırlığı amacıyla ilerleme gereken öncelikli alanların değerlendirmesini sağlar ve finansal yardımın süreci destekleyeceği yolları belirler.

Katılım öncesi mali yardım
Katılım öncesi yardım, mali yardım yoluyla katkıda bulunmak suretiyle aday ülkeleri katılıma hazırlamak ve Topluluk fonlarından yararlanmak için katılım sürecinde aday ülkelere destek sağlamayı amaçlar. Somut olarak, katılım öncesi yardım, başvuran her bir ülke ile akdedilen katılım ortaklığının uygulanması için destek sağlar.

Kaynak Planı:
Araç ve masrafların faaliyetler ile ilişkilendirildiği, her bir zaman dilimi için detaylandırılan bir proje bütçesi dökümüdür.

Kıyaslama:
Bu kelime bir ülkenin, işletmenin, endüstrinin vs. diğer ülkelere, işletmelere ve endüstrilere kıyasla ne durumda olduğunun ölçülmesi demektir. ‘Kıstas’ performansın değerlendirileceği standarttır.

Kilometre Taşları:
Kısa ve orta vadeli hedefler (genellikle faaliyetler) için bir çeşit “tarafsız teyit göstergesi” niteliğinde ve proje başarısının sadece sonunda değil tüm proje boyunca ölçülmesini sağlayan ara kademelerdir. Kilometre taşları ayrıca, kararların alınacağı veya faaliyetlerin tamamlanacağı zamanları da gösterirler.

Konsey:
İsimlerinde ‘konsey’ kelimesi geçen üç farklı Avrupa organı bulunmaktadır:

Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi
Tüm AB ülkelerinin devlet ve hükümet başkanlarının (yani cumhurbaşkanları ve/veya başbakanlar) ve Avrupa Komisyonu Başkanının katıldığı toplantıya verilen isimdir. Avrupa Devlet ve Hükümet Başkanları Konseyi prensip olarak genel AB politikalarını kararlaştırmak ve ilerlemeyi gözden geçirmek için yılda dört kez bir araya gelir. Avrupa birliğindeki en üst düzey politika oluşturma organıdır ve bu nedenle toplantıları genellikle “zirve” olarak adlandırılır.

Avrupa Birliği Konseyi
Daha önce Bakanlar Konseyi olarak bilinen bu kurum tüm AB ülkeleri hükümetlerinin bakanlarından oluşmaktadır. Konsey ayrıntılı kararlar almak ve Avrupa yasalarını geçirmek üzere düzenli olarak toplanmaktadır.

Avrupa Konseyi
Bir AB kurumu olmayan Avrupa Konseyi, Strazburg merkezli, özellikle insan hakalrını korumayı, Avrupa'nın kültürel çeşitliliğini desteklemeyi ve ırkçılık ve hoşgörüsüzlük gibi toplumsal sorunlarla mücadele etmeyi amaçlayan hükümetlerarası bir örgüttür. 1949 yılında kurulan Avrupa Konseyi'nin ilk başarılarından biri "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin hazırlanmasıdır. Vatandaşların sözleşme kapsamında haklarını kullanmalarına olanak sağlamak içinse "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"ni kurmuştur.

Kopenhag kriterleri:
Haziran 1993’te Kopenhag’da bir araya gelen AB liderleri herhangi bir aday ülkenin Avrupa Birliğine katılmadan önce yerine getirmesi gereken üç kriter belirledi. Birincisi aday ülke demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı konularını güvence altına alan istikrarlı kurumlara sahip olmalıdır. İkincisi çalışan bir pazar ekonomisine sahip olunmalıdır. Üçüncüsü tüm Müktesebatı (bkz. Topluluk Müktesebatı) kabul etmeli ve Avrupa Birliği’nin çeşitli hedeflerini desteklemelidir. Ayrıca pratikte AB kanunlarını uygulama ve yönetme becerisine sahip bir kamu idaresine sahip olmalıdır. AB bir aday ülkenin bu kriterleri ne zaman karşıladığına ve AB'nin yeni üyeyi kabul etmeye ne zaman hazır olduğuna karar verme hakkını saklı tutar.

Kırsal Kalkınma için katılım öncesi yardım aracı
IPARD AB üyeliği için başvuruda bulunan ülkelere, tarımsal yapılanma ve tarımsal kalkınmayla ilgili ölçütler ve ortak tarımsal politika ile ilgili hazırlıklar alanında yardım sağlar.

Kurum oluşturma
Kurum oluşturma, Avrupa Birliği genişleme politikasının temel hedeflerinden birini oluşturur. Topluluk mevzuatını uygulayan merkezi, bölgesel ve yerel düzeydeki demokratik kurumların, kamu idarelerinin ve kuruluşların güçlendirilmesini içerir. Kurum oluşturma, kısa dönemli görevlendirmeler için TAIEX’den yardım alır ve müktesebata yapılan yatırımlar ve eşleştirmeler ile desteklenir.

Kültür Programı 2007–2013
Bu Program, 1 Ocak 2007 ila 31 Ararlık 2013 tarihleri arasında uygulanacaktır. Genel amaç, programa katılan ülkelerdeki kreatörler, kültürel oyuncular ve kurumlar arasındaki kültürel işbirliğinin geliştirilmesi yoluyla Avrupalılara ait ortak kültür sahasını geliştirmek ve böylelikle, Avrupa vatandaşlığının olgunlaşmasını teşvik etmektir.
Program, görsel-işitsel kültür alanında faaliyet gösteren endüstrilerin ve özellikle de kâr amacı gütmeyen küçük kültür teşebbüslerinin katılımına açıktır. Ayrıntılı bilgi için: Avrupa Komisyonu Kültür Genel Müdürlüğü; Ulusal İrtibat Noktası: Kültür ve Turizm Bakanlığı.

#2 13 November 2008, 21:58

Maliyet
Tespit edilmiş olan tüm kaynakların (araçlar) mali değer cinsinden ifade edilmesidir.

Mallar
Projelerin yürütülmesi için gereken ekipman ve malzemelerin temini için kullanılır. Bu sözleşmeler, malların tasarımı, imalatı, teslimatı, montajı ve yaptırılması ile bakım, onarım, kurulum, eğitim ve satış sonrası hizmetleri içerir.

Mantıksal Çerçeve
Bir projeye ilişkin müdahale mantığı, varsayımlar, tarafsız teyit göstergeleri ve teyit kaynaklarının sunulduğu matristir.

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Paydaş analizi, sorun analizi, hedeflerin analizi, stratejilerin analizi; mantıksal çerçeve matrisinin, eylem ve kaynak planların hazırlanmasını içeren; program ve projelerin planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.

MEDA
MEDA programı, Avrupa Akdeniz İşbirliği’nin uygulanmasındaki temel mali yardım mekanizmasıdır. Program teknik ve finansal destek ölçütleri ile Akdeniz ortakları arasında ekonomik ve sosyal güçlenmesi için reformları desteklemiştir.

Merkezi Finansman ve İhale Birimi
Mali işbirliği kapsamındaki projelerin Avrupa Birliği Komisyonu tarafından belirlenen yönteme uygun olarak ihaleleri, ödemeleri ve raporlama işlemlerini yürütmekten sorumlu olan birimdir. İdari olarak Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliğine bağlı olmakla birlikte işlemlerini bağımsız olarak yürütecektir.

Merkezi Olmayan Yönetim Sistemi
Merkezi Olmayan Uygulama Sisteminin (DIS) amacı AB tarafından finanse edilen programların uygulama sorumluluklarının Avrupa Komisyonu’ndan ortak ülkelere transferi için uygun yasal ve idari çerçeveyi sağlamaktır. DIS, özünde, proje yönetim sorumluğunun (yani ihale, sözleşme ve ödeme) Avrupa Komisyonu’nun denetimi altında ortak ülkelerdeki makamlara aktarımı ile ilgilidir.

Müdahale Mantığı
Projenin temelini oluşturan stratejidir. Mantıksal çerçevede bulunan “hedeflerin hiyerarşisinin dört kademesinin her birinde yer verilen, projenin özet tarifidir.

Müktesebat başlıkları
Müktesebat başlıkları, her bir aday ülke için katılım müzakerelerinin temelini oluşturur. Bunlar, katılım koşullarının karşılanabilmesi için reform yapılması gereken farklı müktesebat alanlarına karşılık gelir. Bu başlıklarda aday ülkelerden, idari ve kurumsal altyapılarını uyarlamaları ve ulusal mevzuatlarını bu alanlardaki Topluluk mevzuatı doğrultusuna getirmeleri istenir.

Müktesebatın Kabulü için Ulusal Program (NPAA)
Türkiye’nin (Kopenhag kriterleri olarak bilinen) üyelik yükümlülüklerini yerine getirmek ve üstlenmek için ilerleme kaydetmesi gereken önlemleri detaylarıyla ortaya koyar.

Müktesebat taraması
Avrupa Komisyonu her bir aday ülke ile müktesebatı tarar. Tarama, uyarlanması ve güçlendirilmesi gereken öncelikli alanları belirlemek amacıyla katılım müzakerelerinden önce gerçekleştirilir; belirlenen alanlar müzakere edilmek üzere başlıklara ayrılır.

Müzakere çerçevesi
Müzakere çerçevesi her bir aday ülke için katılım müzakerelerine yönelik genel rehber ilkeleri belirler. Bu çerçeve, her bir aday ülkenin Avrupa Birliğine katılabilmek için gerçekleştirmesi gereken reform ve uyarlamaları daha belirgin bir şekilde ortaya koyar. Avrupa Komisyonu müzakere çerçevesini çizerek katılım müzakerelerinin başında sunar.

Nihai (ex-post) kontrol
Ön onayın yerini alır; fonların sözleşme edilmesinden ve/veya yararlanıcılara ödenmesinden sonra, Avrupa Komisyonu AB fonlarının yönetimine ilişkin AB kurallarının doğru uygulanıp uygulanmadığını rastgele bir şekilde kontrol eder.

Nitelikli çoğunluk oylaması
Pek çok konuda Avrupa Birliği Konseyi kararlarını oylama yoluyla alır. Her ülke nüfusunun büyüklüğü oranında belli sayıda oy kullanabilir. Ülke başına oy sayısı aşağıdaki gibidir:

Fransa, Almanya, İtalya ve Birleşik Krallık
29

Polonya ve İspanya
27

Hollanda
13

Belçika, Çek cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan ve Portekiz
12

Avusturya ve İsveç
10

Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Litvanya ve Slovakya
7

Kıbrıs, Estonya, Letonya, Lüksemburg ve Slovenya
4

Malta
3

Bir teklifin Konsey tarafından kabul edilebilmesi için o yönde bir ‘nitelikli çoğunluk’ olmak zorundadır. Bu toplam 321 oyun en az 232’si anlamına gelir. Ayrıca ülkelerin de çoğunluğu (bazı durumlarda üçte iki çoğunluk) lehte olmalıdır. Buna ek olarak bir ülke Konsey’den lehte olan ülkelerin AB toplam nüfusunun en az %62'sine karşılık geldiğinin kontrol edilmesini isteyebilir.

Nitelik Faktörleri
Önceden “sürdürülebilirlik kriterleri” olarak ifade edilmekteydi. Her projenin tasarlanmasında ve uygulanmasında dikkate alınması gereken ve geçmişteki proje uygulamalarında, projenin ortaya çıkartmış olduğu yararların sürdürülebilirliği üzerinde çok önemli bir etkisi olduğu tespit edilen kriterlerdir. Kalite faktörleri şunlardır: Projenin faydalananlar tarafından sahiplenilmesi, siyasi destek, uygun teknoloji, projenin çevresel yönleri, kurumsal ve idari kapasite.

#3 13 November 2008, 21:59

Olabilirlik (fizibilite)
Proje hedeflerinin gerçekten ulaşılabilir olup olmadığını ifade eder.

Olabilirlik (fizibilite) Çalışması
Değerlendirme aşamasında gerçekleştirilen fizibilite çalışması, önerilen projenin sağlam temellere dayanıp dayanmadığını ve tespit edilen hedef kitlenin/ faydalananların ihtiyaçlarını karşılamaya yatkınlığını inceler. Fizibilite çalışması, projenin tüm siyasi, teknik, ekonomik, mali, kurumsal, idari, çevresel, sosyokültürel ve cinsiyetle ilgili yönlerini dikkate alarak, tüm operasyonel ayrıntılarıyla tasarlamalıdır. Fizibilite çalışması Avrupa Komisyonuna ve ortak hükümet, ileride finansmanı sağlanabilecek olan projenin kabul edilmesi, değiştirilmesi veya reddedilebilmesi için yeterli bilgi sağlamalıdır.

Operasyonel Programlar
Beş IPA bileşeni çerçevesinde yararlanıcı ülke tarafından oluşturulan ve ölçütlerin tanımlanması ile MIPD’de tespit edilen hedefler ve önceliklere ulaşılması için gereken faaliyetleri kapsar.

Ortak İzleme Komitesi
Ortak İzleme Komitesi, Finansal İşbirliği Komitesi ve Avrupa Komisyonu temsilcilerinden oluşur.

Ortaklık Anlaşması
Ortaklık anlaşması, Avrupa Birliği ile adaylık başvurusunda bulunan üçüncü ülke arasında imzalanan bir ikili anlaşmadır. Avrupa Birliğine katılım bağlamında, ortaklık anlaşması katılım sürecinin uygulanmasında bir temel hizmeti görür. Türkiye halihazırda bir ortaklık anlaşmasına sahiptir.

Ortaklık Komitesi
Ortaklık Komitesi, Ortaklık ilişkisiyle ilgili teknik konuları incelemek ve Ortaklık Konseyi’nin gündemini hazırlamak üzere, gerek AB’den gerek Türkiye’den uzmanların bir araya gelmesini sağlar. Müzakere başlıklarına göre düzenlenen 8 alt komiteden oluşur:
Tarım ve Balıkçılık Komitesi
İç Pazar ve Rekabet Komitesi
Ticaret, Sanayi ve AKÇT Ürünleri Komitesi
Ekonomik ve Parasal Konular Komitesi
Yenilik (Innovation) Komitesi
Ulaştırma, Çevre ve Enerji Komitesi
Bölgesel Kalkınma, İstihdam ve Sosyal Politika Komitesi
Gümrükler, Vergilendirme, Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Kara Para Aklama Komitesi

Ortaklık Konseyi
Ortaklık Konseyi, Türk Hükümeti ve Avrupa Birliği (Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu) temsilcilerinden oluşur. Ortaklık Konseyi, Türkiye-AB ilişkilerinin şekillendirilmesi ve yönlendirilmesinde kilit rol oynar. Amacı, siyasi, ekonomik ve ticari konularda Ortaklık Anlaşması’nın uygulanması ve geliştirilmesini sağlamaktır. Konsey, yılda iki kez bakanlar düzeyinde toplanır. Kararlar oybirliği ile alınır. Türkiye ve Topluluk tarafının birer oyu vardır.

Oybirliği
Bazı konularda kararlar alırken Avrupa Birliği Konseyi oybirliği içinde olmalıdır – yani tüm ülkeler aynı fikirde olmalıdır. Tek bir ülke tarafından dahi olsa herhangi bir fikir ayrılığı kararı engelleyecektir. Bu durum 25 ülkeli bir Birlikte ilerlemeyi oldukça zorlaştırmaktadır, bu nedenle oybirliği kuralı şu anda sadece sığınma, vergilendirme ile ortak dış politika ve güvenlik politikası gibi hassas alanlarda geçerlidir. Pek çok alanda kararlar nitelikli çoğunluk oylaması ile alınmaktadır.

Ön (ex-ante) onay
Avrupa Komisyonu Delegasyonu tarafından AB fonlarının yönetimine ilişkin AB kurallarının (ihaleden sözleşmeye) doğru uygulandığını teyit eden süreç.

Ön Değerlendirme
Teklif edilen bir projenin, daha önceden belirlenmiş olan kriterler çerçevesinde, değerinin ve kabul edilebilirliğinin tespit edilmesi amacıyla analiz edilmesidir. Bu, bir projenin finansmanına karar verilmeden önceki son aşamadır. Mevcut koşullar içerisinde projenin olabilirliğini, konulan hedeflerin uygunluğunu ve maliyetlerin makul olup olmadığını kontrol eder. Bu terim sıkça fizibilite çalışması tabiri ile eşanlamlı olarak kullanılır.

Ön Değerlendirme Aşaması
Proje çevrimindeki üçüncü aşamadır. Projenin, daha sonra AB Komisyonu çalışanları tarafından değerinin ve sektörel politikalarla tutarlılığının incelenmek üzere, bir fizibilite çalışması şeklinde detaylandırılmasını öngörmektedir.

Ön Fizibilite Çalışmaları
Tanımlama aşamasında yürütülen, tüm sorunların tanımlandığı, alternatif çözümlerin değerlendirildiği ve nitelik faktörleri göz önünde bulundurularak bir alternatifin tercih edildiği ön fizibilite çalışmasıdır. Bu çalışma, Avrupa Komisyonuna ve ortak ülkeye, daha sonra yapılacak değerlendirmede, önerilen projenin kabul edilmesi, değiştirilerek düzeltilmesi veya reddedilebilmesi için yeterli bilgi sağlamalıdır.

Ön Koşullar
Proje başlamadan önce yerine getirilmesi gereken koşullardır. Örn: Faaliyetlere başlanılması. Ön koşullar (eğer varsa) yardım ile ilgili hükümlere eklenirler.

Özümseme kapasitesi
Bu genelde bir ülke veya organizasyonu yardım alma ve bu yardımı etkin bir şekilde kullanma becerisi anlamına gelir. Gelişmekte olan ülkelerde genellikle bu kapasite bulunmamaktadır. Örneğin bir ülke tüm çocuklarının ilkokula devam etmelerine imkan sağlayacak miktarda para alabilir - fakat öğretmen eksikliği, okul eksikliği veya zayıf idari sistem nedeniyle bu paranın kısa vadede harcanması imkansızdır. İlk önce öğretmen yetiştirme, okul yapma ve sistemin verimliliğini geliştirme konularında çalışma yapılmalıdır – bu şekilde ülkenin ‘özümseme kapasitesi’ artacaktır.

Paydaş Analizi
Önerilen projeden olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilecek tüm paydaş gruplarının tespit edilmesini, bu grupların ilgi alanlarının, sorunlarının, potansiyellerinin ve diğer özelliklerinin belirlenmesini ve analizini içermektedir. Bu analizin sonuçları daha sonra proje tasarımına yansıtılır.

Paydaşlar
Bir proje/programla bir ilgisi olan bireyler, insan grupları, kurum/ kuruluşlar veya firmalar “Paydaş” olarak tanımlanmaktadır. Proje veya programların faaliyet veya çıktılarından (sonuçlarından) doğrudan veya dolaylı olarak olumlu veya olumsuz yönde etkilenebilir veya proje sürecini etkileyebilirler. Genellikle farklı alt grupların dikkate alınması gerekmektedir.

Program
Ortak bir genel hedefi olan projeler serisidir.

Programlama Aşaması
İndikatif Programın hazırlandığı, proje çevriminin ilk aşamasıdır. İndikatif Programa da bakınız.

Proje
Belli bir sonucu sınırlı bir zaman dilimi içerisinde sağlaması için tasarlanan, hedefi belli faaliyetler serisidir.

Proje Amacı
Projenin ana amacıdır. Proje hedefi, esas soruna yönelik olmalı ve hedef kitleler için sürdürülebilir faydalar cinsinden tanımlanmalıdır. Proje hedefi aynı zamanda, hedef kitleler içerisindeki kadın ve erkekler için, adil yararlar ifade etmelidir.
Her projenin sadece bir proje amacı olmalıdır.

Proje Döngüsü
Bir proje fikrinin ortaya çıkmasından projenin tamamlanmasına kadar geçen süre içerisindeki tüm aşamaları kapsamaktadır. Proje ile ilgili paydaşlara danışıldığını garanti altına alan bir yapı sağlar ve tüm aşamalardaki önemli kararları, bilgi gereksinimlerini ve sorumlulukları tanımlar ki böylece bir projenin gerçekleştirilmesindeki tüm aşamalarda kararlar belli bir bilgi dahilinde alınabilmiş olur. Değerlendirmelerden elde edilen tecrübeler, gelecekteki program ve projelerin tasarlanmasında kullanılır.

Proje Döngüsü Yönetimi
Mantıksal çerçeve yaklaşımı ile bütünsel yaklaşım temeline dayanan ve proje ile programların hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.

#4 13 November 2008, 21:59

Raporlar
Raporlama, katılım sürecinin bir parçası olup katılım müzakereleriyle ilgili olarak kaydedilen ilerleme hakkında bilgi sağlamak üzere düzenli olarak gerçekleştirilir. Prosedür her bir aday ülke tarafından ulaşılacak adımlara işaret eder.

Rekabete dayalı müzakere usulü
Önceden ihale ilanına çıkılmaksızın, İhale Makamı tarafından davet edilen adayların teklif verebilecekleri prosedür.

Riskler
“Varsayımlara da bakınız. Gerçekleşmesi çok mümkün olmayan ancak gerçekleşmesi durumunda projenin ilerleyişini veya başarısını etkileyebilecek dış faktörler ve olaylardır. Olumsuz bir ifade kullanılarak formüle edilmektedirler. Örn: “Ceza Muhakemeleri Reformu başarıya ulaşmaz”.

Sınır ötesi işbirliği
Sınır bölgelerinde ekonomi ve sosyal bağlantıları iyileştirmeyi amaçlayan programlar.

Sonuçlar
Gerçekleştirilen faaliyetlerin “ürünleridir. Proje hedefine, sonuçların bir araya gelmesiyle ulaşılır ki bu, hedef kitleler için sürdürülebilir faydaları da beraberinde getirir.

Sorun Ağacı
Olumsuz bir duruma ilişkin, neden-sonuç ilişkisini gösteren diyagram şeklindeki bir sunuştur.

Sorun Analizi
Bir durumun olumsuz yönlerinin, neden-sonuç ilişkisi içerisinde ortaya konulabilmesini sağlayan yapısal bir incelemedir.

Stratejilerin Analizi
Hedeflere ulaşmakta kullanıla-bilecek olan alternatif yöntemlerin değerlendirilmesi ve teklif edilen projede kullanılmak üzere bir veya birkaç tanesinin seçilmesidir.

Stratejik uyum çerçevesi
Yedi yıllık bir döngü içinde birçok operasyonel programın finansmanı ve bütün yönetiminin yer alması.

Sürdürülebilirlik
Projeden elde edilen fayda akışının, dış destek (yardım) sona erdikten sonra da devam etme olasılığıdır.

Sürdürülebilirlik Kriterleri
“Nitelik Faktörleri”ne bakınız.

SWOT Analizi
Bir kurumun kuvvetli ve zayıf yönleri ile karşılaştığı fırsat ve tehditlerin analizidir. Proje çevriminin tüm aşamalarında kullanılabilecek bir araçtır.

TAIEX
Teknik Yardım ve Bilgi Değişim Ofisi TAIEX (Technical Assistance and Information Exchange), kısa vadeli görevlendirmeler için bir kurum oluşturma aracıdır. TAIEX, yararlanıcı ülkelerde Topluluk mevzuatının yakınlaştırılması, uygulanması ve yürütülmesi alanlarında yardım taleplerini yönlendirir. TAIEX tarafından yönlendirilen yardımlar aşağıdakileri içerir: uzman atama; inceleme gezileri; seminer ve çalıştaylar; eğitim; ilerleme ve durum izleme ve analiz; veritabanı ve bilgi ürünleri ve mevzuatın tercüme edilmesi.

Tanımlama Aşaması
Proje çevriminin ikinci aşamasıdır. Proje fikrinin hedefler, sonuçlar ve faaliyetler açısından öncelikli olarak irdelenerek fizibilite çalışmasının yapılıp yapılmayacağına karar verilmesini içermektedir.

Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler
Mantıksal çerçevenin en üst üç basamağındaki, hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını ifade edecek olan ölçülebilir göstergelerdir. Uygun bir izleme sisteminin tasarlanmasının temelini oluşturmaktadırlar.

Tarım ve kırsal kalkınma için katılım öncesi ölçütler desteği
SAPARD AB üyeliği için başvuruda bulunan ülkelere, tarımsal yapılanma ve tarımsal kalkınmayla ilgili ölçütler ve ortak tarımsal politika ile ilgili hazırlıklar alanında yardım sağlamıştır. Aynı hedef şimdi Kırsal Kalkınma için katılım öncesi yardım aracı (IPARD) tarafından izlenmektedir.

Teklif
Malların temini, hizmetlerin yerine getirilmesi veya işlerin yürütülmesi için, fiyatı mutabık kalınmış, yazılı veya resmi teklif.

Teklif Çağrıları
İhale Makamı tarafından, açık bir biçimde başvuru sahipleri için kategorileri açıklayan, özel AB programı çerçevesindeki operasyonları öneren, halka açık davet;

Teknik Şartname
İhale makamı tarafından usulüne uygun olarak hazırlanan, malların veya işlerin temini kapsamında ihtiyaçları ve/veya hedefleri belirleyen, duruma göre kullanılacak metotları ve kaynakları ve/veya ulaşılacak sonuçları belirten doküman

Teknik Yardım
Know-how ve beceri devri ile kurumların oluşturulması ve güçlendirilmesi için uzmanlar, danışmanlar, eğiticiler, müşavirler vs. ile yapılan sözleşmelerdir.

Temsilcilik
Uluslararası kuruluşlar veya ülkeler nezdinde Avrupa Komisyonu'nu elçilik düzeyinde temsil eden diplomatik temsilciliklerdir. Temsilciliğin başındaki kişi genellikle elçi veya büyükelçidir.

Topluluk Müktesebatı
Fransızcası “Acquis communautaire” olan bu terim “AB, olduğu gibi” anlamına gelir – başka bir deyişle AB ülkelerinin paylaştığı haklar ve yükümlülükler. “Müktesebat” AB’nin tüm antlaşmalarını ve kanunlarını, deklarasyonlarını ve kararlarını, AB konularındaki uluslararası anlaşmaları ve Adalet Mahkemesi tarafından verilmiş olan hükümleri içerir. Ayrıca Avrupa hükümetlerinin “adalet ve içişleri” alanlarında ve Ortak Dış Politika ve Güvenlik Politikası konusunda birlikte yürüttükleri eylemleri kapsar. Bu nedenle “Müktesebat’ın kabul edilmesi” AB’yi bulduğunuz gibi kabul etmeniz demektir. Aday ülkeler ancak “Müktesebat’ı” kabul ettikten ve AB kanunlarını kendi ulusal mevzuatlarının bir parçası yaptıktan sonra AB’ye girebilirler.

Topluluk programları
AB üye ülkeleri ve bazı durumlarda aday ülkelerin kurumları arasındaki işbirliğini arttırmak için tasarlanmıştır.

#5 13 November 2008, 22:04

Ulusal Fon
AB tarafından sağlanan finansal yardım Ulusal Fon’da toplanır. Ulusal Fon, finansal anlaşmada tespit edilen düzende fonları, sözleşmelerin ödemelerini yapması için, MFİB’ye aktarır.

Ulusal Mali Yardım Koordinatörü
Ulusal mali yardım koordinatörü AB tarafından sağlanan finansal yardımı katılım süreciyle bağlantılar ve sürecin yer almasını sağlar. Ulusal mali yardım koordinatörünün sekretarya hizmetleri IPA koordinatörü tarafından yürütülür.

Ulusal yetkilendirme görevlisi
AB fonlarının sağlam finansal yönetimini sağlamaktan sorumludur.

Uygulama Ajansları
Operasyonel programlar veya bileşenler kapsamındaki projelerden sorumlu organlar.

Uygulama Aşaması
Projenin uygulandığı ve hedeflere ulaşmada kaydedilen ilerlemenin izlendiği proje döngüsünün beşinci aşamasıdır.

Uzman
Bir yüklenici tarafından görevlendirilmiş, bir sözleşmenin uygun icrası için gereken uzmanlığı sağlayan kişi.

Üye devlet
Avrupa Birliği’ne üye 27 ülkeden biri.

Varsayımlar
Projenin ilerleyişini veya başarısını etkileyebilecek olan ancak proje yöneticisinin kontrolü dahilinde olmayan dış etkenlerdir. Varsayımlar, Mantıksal Çerçevenin dördüncü sütununu oluşturmakta olup olumlu bir ifade kullanılarak formüle edilmektedirler. Örneğin: “Ceza Muhakemeleri Reformu başarılı bir şekilde uygulanır”.

Verimlilik
Sonuçların, makul (kabul edilebilir) maliyetle elde edilmesidir. Örn: Araç ve faaliyetlerin sonuçlara dönüştürülmesindeki başarı ve elde edilen sonuçların niteliği.

Yapısal Fonlar
Avrupa Birliği tarafından en az iki amaç için tahsis edilir; Avrupa’nın fakir bölgeleri için destek ve Avrupa altyapısına entegrasyon için destek.

Yararlanıcı Ülke
Avrupa Topluluğu’nun işbirliği programını kabul ettiği, Avrupa Birliği dışında kalan ülke veya eyalet.

Yaşam boyu Öğrenim Programı
Yeni programlardan Yaşam boyu Öğrenim Programı, hayatın çocukluktan yaşlılığa uzanan her anında öğrenim fırsatlarını desteklemektedir.
2007–2013 dönemi için program bütçesi 7000 milyon Euro olup bu Program, mevcut Socrates, Leonardo da Vinci ve eLearning programlarının devamı niteliğindedir.

Yeniden inşa, Kalkınma ve İstikrar için topluluk yardımı (CARDS)
Batı Balkan Devletlerini istikrar ve birlik sürecinde katılım için destek sağlayan program.

Yıllık Ulusal Program
Yıllık Ulusal Program, katılım sürecini doğrudan desteklemek için tasarlanmış güncel proje ve programları kapsar.

Yinelenen Masraflar
Projenin uygulama sürecinden sonra da devam edecek olan işletme ve bakım masraflarıdır.

Youth in Action
Youth in Action AB’nin gençliğe yönelik yeni programının adıdır. Bu program 1 Ocak 2007’den itibaren uygulanmaya başlayacak ve 31 Aralık 2013’e kadar devam edecek olup Programın toplam bütçesi, 885 milyon Euro’dur.
Youth in Action Programı, daha az fırsata sahip gençler ile 13–30 yaş arası gençlerin katılımını teşvik ederken herkese hitap eden bir programdır. Ayrıntılı bilgi için: Ulusal Ajans.

Yönetim Makamları
Projelerin yönetimi, programlaması ve uygulamasından sorumludurlar.

Yüklenici
Sözleşme yapan kurumun kendisi ile mukavele tanzim ettiği kamuya veya özel sektöre ait olan kurum, konsorsiyum veya şahıstır. Kendisi ile resmi olarak mukavele (sözleşme) yapılan firma, şahıs veya konsorsiyumdur.

Zirve
Avrupa Konseyi’nin toplantılarına bazen Avrupa (veya AB) ‘zirve’ toplantıları denir, zira bu toplantılar AB’nin devlet veya hükümet başkanlarını bir araya getirmektedir. Bazı ülkeler Başbakan tarafından, bazıları Cumhurbaşkanı tarafından, bazıları da her ikisiyle temsil edilir. Bu o ülkelerin Anayasasına bağlıdır.